پیشرفتهای جدید در سیاستگذاری پولی25 آبان 1396, 08:29. |
پرويز خسرو شاهي قائم مقام بيمه مركزي در كانال تلگرامي اش نوشت- فدرال رزرو بطور کلی نرخ بهره ذخایر را پائینتر از نرخ بهره بین بانکی مورد هدف خود تعیین میکند تا از آن به منظور ایجاد یک کف برای نرخ بهره بین بانکی استفاده نماید. 1)سیاستهای پولی نامتعارف(قسمت اول) در زمانهای عادی، بانک مرکزی ایالات متحده (فدرال رزرو) جهت کنترل عرضه پول و نرخهای بهره، از سه ابزار عملیات بازار باز، قرض دادن به بانکها (بصورت تنزیل شده یا وامدهنده آخر) و ذخایر الزامی استفاده میکند. به این ابزارهای سه گانه، ابزارهای متعارف سیاست پولی گفته میشود. غیر از سه ابزار مورد اشاره، ابزار متعارف دیگری هم که از قبل از بحران مالی اخیر، فدرال رزور مصوبه اجرای آن از سال 2011 را از کنگره گرفته بود ولی از سال 2008 مورد استفاده قرار گرفت، پرداخت بهره به ذخایر و سپردههای مازاد بانکها نزد فدرال رزرو است. فدرال رزرو بطور کلی نرخ بهره ذخایر را پائینتر از نرخ بهره بین بانکی مورد هدف خود تعیین میکند تا از آن به منظور ایجاد یک کف برای نرخ بهره بین بانکی استفاده نماید. اگر چه در زمانهای عادی، ابزارهای متعارف سیاست پولی که عرضه پول را افزایش و نرخهای بهره را کاهش میدهند، جهت ایجاد ثبات در اقتصاد کافی است اما هنگامیکه اقتصاد، بحران مالی تمام عیاری مانند آنچه در سال 2008 مشاهده شد را تجربه میکند ابزارهای متعارف سیاست پولی به دو دلیل نمیتوانند این وظیفه را انجام دهند. اول اینکه، در این شرایط اقتصاد آنچنان دچار توقف میشود که نمیتواند سرمایه را به استفادههای مولد تخصیص بدهد و بنابراین مخارج سرمایهگذاری و اقتصاد فرو میپاشد. دوم اینکه، شوک منفی به اقتصاد، میتواند به سد "نرخ بهره صفر" برخورد کند که در آن، بانک مرکزی قادر به کاستن بیشتر از نرخ بهره کوتاهمدت نیست چونکه نرخ بهره کوتاهمدت در حداقل ممکن خود قرار دارد (همان وضعیتی که در پایان سال 2008 اتفاق افتاد). مشکل مرز نرخ بهره صفر، به این دلیل اتفاق میافتد که اوراق قرضه همواره عایدی بیشتری نسبت به پول نقد نصیب سرمایهگذاران میکند، بنابراین نرخهای بهره اسمی نمیتواند منفی شود. در ارتباط با هر دو دلیل مورد اشاره، بانکهای مرکزی جهت تحرکبخشی به اقتصاد، نیاز به ابزارهایی غیر از نرخ بهره دارند که تحت عنوان ابزارهای نامتعارف سیاست پولی شناخته میشوند. ابزارهای سیاست پولی نامتعارف، سه شکل دارند: تأمین نقدینگی، خرید دارائی(تسهیل مقداری) و مدیریت انتظارات(تعهد به اجرای برخی سیاستهای پولی در آینده). اول)تأمین نقدینگی: در جریان بحران مالی اخیر از آنجائیکه اقدامات مربوط به سیاست پولی متعارف جهت متوقف کردن بحران مالی کافی نبودند فدرال رزرو افزایش بیسابقهای را در تسهیلات وامدهی خود به اجرا گذاشت تا برای بازارهای مالی نقدینگی فراهم کند. در این چارچوب سه اقدام مشخص انجام گرفت: الف)توسعه دریچه تنزیل، ب)حراج اعطای وام: این حراجها با مبالغ 20 میلیارد دلاری آغاز شد اما وقتی که بحران، بدتر شد، فدرال رزرو حجم این تسهیلات را بطور چشمگیری بالا برد (با کل ماندهای بالغ بر400 میلیارد دلار). بانک مرکزی اروپا هم اقدام مشابهی را با یک حراج بالای 400 میلیارد یوروئی در ژوئن 2008 انجام داد، ج)برنامههای وامدهی جدید: فدرال رزرو تأمین نقدینگی برای سیستم مالی را بسیار فراتر از رویههای سنتی خود گسترش داد. این اقدامات شامل اعطای وام به بانکهای سرمایهگذاری و همچنین اعطای وام برای تشویق به خرید اوراق بازرگانی، اوراق بهادار رهنی و سایر اوراق بهادار متکی به دارائی بود. علاوه بر این، فدرال رزرو اقدام به اعطای وام به جی پی مورگان کرد تا به خرید بانک سرمایهگذاری بیراسترنز توسط آن، کمک کند و به ای آی جی هم وام داد تا مانع ورشکستگیاش شود. بزرگی برنامههای وامدهی فدرال رزرو در جریان بحران مالی 2007 – 2008 به واقع قابل توجه و غیرمعمول بود و تا پایان سال 2008، ترازنامه فدرال رزرو را بالغ بر هزار میلیارد دلار بزرگتر کرد که این روند بعداً نیز ادامه یافت. بازگشت | |