کارنامه بانک ملی ایران در مبارزه با پولشویی

غلامرضا پناهی، عضو هیات مدیره بانک ملی ایران - کارنامه بانک ملی ایران در مبارزه با پولشویی مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم در نظام اقتصادی دنیای امروز به یک اصل اساسی تبدیل شده و کمتر نهاد رسمی را می توان یافت که در آن واحد مستقلی به این منظور وجود نداشته باشد.

بانک ملی ایران نیز به عنوان یکی از بزرگ ترین بانک های منطقه که تعامل بسیار خوبی با بانک های خارجی دارد، خود را ملزم دانسته علاوه بر پایبندی به قوانین مبارزه با پولشویی، یک واحد مستقل ستادی به این منظور راه اندازی کرده و به طور ویژه موضوعات مرتبط با آن را پیگیری کند.

تدوین ضوابط، مقررات و دستورالعمل های مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم برای راهنمایی واحدهای بانک، صدور بالغ بر30 فقره نامه عمومی و ابلاغ آن به واحدها، ایجاد ساختار سازمانی معاونت مبارزه با تأمین مالی تروریسم، پاسخگویی مسئولانه توام با دقت، سرعت و با کیفیت به استعلام های مراجع نظارتی و ذیصلاح خارج از بانک (شورای عالی مبارزه با پولشویی، بانک مرکزی ج.ا.ا ،‌ قوه قضاییه و ... )‌ در امور مرتبط با  مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم و راه اندازی واحد ردیابی مالی در اداره کل مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم برای رصد دقیق معاملات مشکوک و شناسایی رفتار مشکوک به پولشویی بخش کوچکی از اقدامات بانک ملی ایران در این زمینه است.

با توجه به وجود 15 همسایه دارای مرزهای آبی و خاکی با ایران، شناسایی مناطق پرخطر به لحاظ پولشویی به منظور تسهیل در ردیابی مجرمان و عملیات مالی مرتبط با آن و نیز تعیین مؤلفه های مناطق پرخطر به لحاظ پولشویی در سراسر کشور، توسط بانک ملی ایران انجام شده است.

در حال حاضر همه این موارد در  فرآیند کنترلی به منظور تعیین صحت عملیات واحدهای مستقر رعایت می شود.

با این حال بانک ملی ایران در کارگروه فنی پیاده سازی ضوابط اجرایی ارز همراه مسافر متشکله در ستاد قاچاق کالا و ارز کشور و کارگروه تخصصی ارزیابی ریسک ملی مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم در بخش بانکی کشور زیر نظر بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران عضویت دارد و در جلسات آنها به طور مرتب مشارکت می کند.

تهیه و تدوین سیاست مبارزه با پولشویی (AML Policy) بانک ملی ایران و ارائه آن به کارگزاران و بارگذاری در شبکه جهانی سوئیفت و نیز بررسی قراردادهای تأمین مالی کوتاه مدت و بلند مدت ارزی (‌فاینانس و ریفاینانس)‌ از لحاظ تطابق با مقررات مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم در کنار به روزرسانی پرسشنامه مبارزه با پولشویی و تکمیل پرسشنامه استاندارد Wolfsburg Group بر اساس توصیه های گروه ویژه اقدام مالی (FATF) نیز در بانک ملی ایران اجرا شده است.

در بانک ملی ایران علاوه بر پیاده سازی این اقدامات، قوانین و مقررات مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم به همکاران مرتبط نیز آموزش داده می شود، به طوری که برای این کار دوره های تکمیلی و تخصصی طراحی شده و تا پایان سال 1396 تمامی کارکنان بانک، دوره آموزشی مقدماتی مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم را با موفقیت گذراندند.

راه اندازی سامانه گزارش واریز وجه نقد بیش از سقف مقرر CTR و اصلاح بخشنامه ها و دستورالعمل های مرتبط با آن، راه اندازی سامانه وکالتنامه ها با همکاری سایر واحدهای بانک، ارتقای‌ سیستم های نرم افزاری و سخت افزاری اداره کل مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم به منظور بهره برداری بیشتر، راه اندازی سامانه جامع تبادل اطلاعات مالی(Financial tracing unit)، راه اندازی دایره اطلاعات مالی(Financial Intelligence section)  به منظور نگهداری اطلاعات و آمار استفاده از آنها در موارد مختلف، راه اندازی سامانه «فیدا» برای اخذ کد فراگیر برای اتباع خارجی در واحدهای صف به منظور شناسایی دقیق اتباع بیگانه و جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه و سرعت بخشیدن به امور جاری بانک و راه اندازی سامانه ضدپولشویی AML در اداره کل مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم و ارسال گزارش ها و بررسی های انجام شده به مراجع نظارتی از تازه ترین اقدامات بانک ملی ایران در این زمینه است.