صفحه اصلي > پرگار > ضرورت تدوین مدلی راهبردی برای درآمدهای پایدار شهرداریها

ضرورت تدوین مدلی راهبردی برای درآمدهای پایدار شهرداریها


4 اسفند 1393, 10:42.
مهدی آزادواری- مدیر عامل عمران و اقتصاد شهر

ایران و جهان - بررسی متون اقتصادي و برنامه ریزی شهری حاکی از آن است که محققین متعددي در زمینه پایداري و درآمدهاي پایدار، مطالب ارزشمندي را به رشته تحریر درآورده اند. در این بررسی می توان به تعریف هیکس از درآمدهاي پایدار اشاره کرد. بر مبناي تعریف هیکس، درآمد پایدار، عبارتست از: حداکثر درآمد قابل دسترس در یک دوره زمانی با تضمین ایجاد همان سطح درآمد در دوره آینده، در شرایطی که نظام اقتصادي با محدودیت هاي منابع، نیروي کار، سرمایه هاي تولیدي توسط بشر و سرمایه هاي طبیعی مواجه است.

بنابراين كليه اقلام درآمدي كه به هر دليل تحت تأثير شوك ها، بحران ها، تغيير قوانين و مقررات و نوسانات اقتصادي اند قابل اتكاء نبوده و مفهوم پايداري در آن ها ضعيف خواهد بود. مطلوب بودن درآمدهاي پايدار يعني اينكه به گونه اي باشند كه دستيابي به آن ها شرايط كيفي شهر به عنوان يك پديده زنده و پويا را در معرض تهديد قرار ندهد، به عبارتي مطلوب بودن و سالم بودن درآمد حائز اهيمت است. يعني اگر درآمدهاي حاصله توسط مديريت شهري سبب كاهش شرايط كيفي زندگي در شهر گردند (مانند عوارض مربوط به طرح هاي توسعه شهري) به عنوان درآمدهاي پايدار تلقي نمي گردند.

آن دسته از اقلام درآمدي شهرداري ها که تحت تأثیر شرایط اقتصادي شهر از قبیل بحران هاي مالی، نوسانات شدید اقتصادي و تغییر قوانین و مقررات قرار گرفته و اطمینانی در جهت وصول آن در آینده وجود ندارد را می توان اقلام فاقد خصیصه پایداري دانست.از طرفي با توجه به نياز به بررسي اقتصاد شهر، تحليل درآمدهاي پايدار و به وي�?ه نظريه هاي فدراليسم مالي در قالب دو نظريه كلي نسل اول و دوم قابل تأمل است.

تأمین مالی شهرداري داراي پیچیدگی هاي خاص خود است. برای رسیدن به این اهداف، از یک طرف متولیان شهري باید درآمد مورد نیاز خود را از نظام شهر و شهروندان تأمین نمایند. از سوي دیگر مهم است که منابع درآمدي شهرداری در طی زمان پایدار باشد. درواقع، این منابع درآمدی باید با مبانی نظري توسعه پایدار شهري همراه باشد. اما کلیه منابع درآمدي شهرداري پایدار نیستند و شهرداري نمی توانند در بلندمدت به این درآمدها تکیه نمایند. بنابراین، شهرداری باید سطح ناپایداری منابع درآمدی خود را برای مدیریت مالی و برنامه ریزی توسعه شهری، مد نظر قرار دهد.

به طور كلي چهار روش براي تأمين منابع مالي مديريت شهري شامل فروش خدمات، اخذ ماليات يا عوارض، استقراض (براي جبران كسري بودجه) و كمك هاي بلاعوض (علاوه بر كمك جهت جبران كسر بودجه)، براي كاهش نابرابري هاي منطقه اي توسط دولت ها در اختيار شهرداری ها قرار دارد.

مديريت شهري مي تواند به جاي آنكه از درآمدي تضمين شده از محل عوارض برخوردار شود، آن را به درآمدهايي كه مستقيماً به كاربرد خدمات مربوط است متكي كند. اين درآمد از طريق دريافت بهاي خدمات از استفاده كنندگان تحصيل ميگردد، مشروط بر آنكه با اهداف ارائه خدمات و مفهوم عدالت سازگار باشد.

در اين رابطه ارتباط تعرفه ها بامنافع، تعرفه ها و ارائه جمعي خدمات و كسب عدالت از طريق معافيت ها و تخفيف ها حائز اهميت است كه با رويكردهاي توزيع منافع، طبقه بندي خدمات، ضابطه پرداخت بر اساس تشخيص، استانداردهاي حداقل، خدمات اساسي و غيراساسي و خدمات ارزش افزوده به سفارش مشتري، مي توان راه حل مربوطه را انتخاب کرد.
اما كمك به مديريت شهري در دو قالب كمك عمومي (غير مشروط، غير انتخابي) و كمك مشخص و مشروط يا انتخابي، (براي تأمين خدمات مشخص يا برنامه هاي معين ) صورت مي گيرد كه اثرات كمك هاي بلاعوض شامل افزايش خدمات مديريت شهري از طريق افزايش درآمد واقعي (اثر درآمدي) و كاهش قيمت نسبي خدمات مديريت شهری (اثر جانشین)، است.


بازگشت | Web Statistics