کمپین در روابط عمومی به چه معناست؟ کارکرد این مفهوم در جامعه چیست؟ موضوع گفت و گو با دکتر حسین علی افخمی استاد دانشگاه، کمپین در روابط عمومی بود که بیشتر به یک سخنرانی شبیه شد. برای اینکه خواننده لذت بیشتر از این شنود و گفت ببرد، از نزدیک به 110 دقیقه نوار ضبط شده، خلاصه ای از مباحث مطرح شده از سوی ایشان انتخاب شد.

کمپین در روابط عمومی به چه معناست؟

بهتر است در ابتدا کلماتی را که معادل کمپین است را بررسی کنیم. چند کلمه هست که در زبان و در فرهنگ ما مفهوم کمپین را القا می کنند. یکی از این ها " پیکار " است. مفهوم دیگر " مبارزه " است. مبارزه حوزه ی بهداشت و درمان بیشتر به کار می رود. در سیاست از مفهوم کارزار استفاده می شود. در واقع روندی است که مردم را قانع می کند تا به کسی رای بدهند. این یک کمپین روابط عمومی است. یک کمپین فراگیر است. از تعداد بیشماری رسانه و وسیله در یک کمپین روابط عمومی استفاده می شود.

در این کمپین ها، چه کار هایی انجام می شود؟ مصادیق فعالیت ها یا کلیت آن ها چگونه است؟

در کمپین مبارزه ی قلمی می کنیم. یک کمپین، حال در هر عرصه ای که هست نیاز به عده ای فعال دارد تا کارها را انجام دهند. کمپین برای بلند کردن صدا است. صدایت را بلند کن. صدایت را بلند کن تا به گوش دیگران برسد. آن گاه آگاهی ایجاد می شود. همین اقدامات باعث وضع قانون هایی می شود. 

پس از طریق ایجاد یک روند می رود تا تغییری مثبت و مناسب را برای جامعه فراهم کند.

دقیقا. صدا که بلند شد، آگاهی ایجاد می کند. افزایش آگاهی منجر به حرکت جامعه به سمت افزایش علم می رود. علم که بیشتر شود، نگرش را تغییر می دهد و با تغییر نگرش انعکاسی در رفتار پیدا می کند. 

با این اوصاف اصل در روابط عمومی بر اقناع است. ریشه ی این اقناع کجاست و یا در موارد متفاوت چگونه می شود آن را پیدا کرد تا به سمت آن حرکت کرد؟

در جامعه ی خودمان بسیاری از ضرر ها را " ملموس " نکرده ایم. مثلا یک نفر بدون گواهینامه زیر سن قانونی پشت ماشین می نشیند و باعث مرگ یک نفر می شود. این به دلیل ملموس نبودن ضرر است. در واقع یک نفر فدای علاقه ی فرد دیگری شده است. در عین حال این قتل غیر عمد محسوب می شود یا اگر هم شبه عمد باشد به هر حال در ذهن خطا کار راهی برای فرار از عواقب آن وجود دارد. برای مثال پرداخت دیه در این موارد یکی از راه های فرار کردن از عواقب یک خطا است. یک کمپین در این عرصه ها، باید ضرر را ملموس کند. 

پیشنهاد شما برای یک کمپین فرا گیر در تهران چیست؟ 

آلودگی هوای تهران مصداق بارز یک پدیده ای است که نیازمند یک کمپین است. یک کمپین طولانی مدت و فراگیر. با چند فاز مختلف. این کار روابط عمومی است. تنها از همین طریق است که می توان مشکلات بزرگ را حل کرد. الان بیش از ده سال است که تهران شهری است آلوده. حال اگر آلودگی سربی نباشد آلودگی گرد و خاک است و نوعی " عادت " در تهرانی ها بوجود آمده که تهران همین است و بس. کاریش نمی شود کرد. این دقیقا هم تزار این است که 60 سال پیش هیچ تلاشی برای کم کردن بی سوادی نمی کردیم چون ایران همان بود! ما احتیاج داریم به یاری مردم برای حل این مشکل. سوای بحث دولتی و سازمان های درگیر، احتیاج به یک اتحاد و خواست عمومی هست تا این مسئله با برنامه، کم کم به سمت حل شدن برود. برای این منظور به تشکل های مردمی نیاز است که کار اجتماعی کنند. کار اجتماعی است که یک جامعه را به سمت توسعه می برد. جای این سازمان ها خالی است .. 

شرایط مهیا است.

ما نیازمند حل مشکلات خود هستیم تا بتوانیم مشارکت عمومی را بالا ببریم. حماسه در همین نقاط است. جایی که مردم و دولت در بستر روابط عمومی یک مشکل را حل کنند.ما باید این تفکر را القا کنیم که شهروند اصلاح پذیر است. انگیزه ای در او ایجاد شود تا بخواهد بیاید پای کار. نفع خود و نفع جامعه را بفهمد تا بخواهد کار را شروع کند. این وظیفه ی روابط عمومی است. در کنار این ها باید عوامل منفی را نیز کاهش داد. عواملی که باعث کم شدن انگیزه می شود.

برای تسهیل شرایط به مفهوم تازه تری نیاز نیست؟

روابط عمومی یک فلسفه است. فلسفه برای راه حل های غیر ضروری است. یعنی از مسیر اقناع و استدلال. دیالکتیک. در روابط عمومی اصل بر اقناع است. اگر اقناع حاصل نشد این ضعف روابط عمومی است. روبط عمومی یک سیستم است باید ضعف های خود را بشناسد و در فاز های بعدی جبران کند. 

روابط عمومی بر چند قسم است و صحبت های پایانی شما هر چه باشد.

روابط عمومی بر دوقسم تاکتیکی و راهبردی است. ما در ایران بیشتر از روابط عمومی تاکتیکی بهره می بریم در حالی که روابط عمومی راهبردی به شدت عمیق تر و پر اثر تر است. نمی دانم چرا در ایران روبط عمومی راهبردی مغفول مانده. شاید بستر علمی اش فراهم نشده ولی به هر حال نیازی است که به شدت جامعه به آن وابسته است.