یارانه های پنهان و آشکار دولت به صنعت بیمه

گروه سایبان - یارانه های آشکار و پنهان دولت در صنعت بیمه با چه هدفی پرداخت می شود؟

معمولا اقتصاد یارانه ای زمانی رونق می گیرد که حاکمیت به این نتیجه می رسد که جامعه هدف، به تنهایی توان اداره خود را ندارد، به عبارتی ناتوانی از آنجایی نشات می گیرد که توسعه را تعطیل می کند و به روزمرگی می افتد . هرچند که پرداخت یارانه در جهان امری مرسوم است، اما در مکاتب مختلف اقتصادی بر این امر تاکید موکد شده است که یارانه ای که مولد نباشد و نتواند ارزش افزوده ایجاد کند درد بی درمانی است که بهره وری را از جامعه می گیرد و آنرا به نابودی می کشاند.

به هر حال این که یارانه خوب است یا بد، واقعیتی است که صنعت بیمه در کشور ما نیز امروزه به شدت گرفتار آن شده است.

چندی پیش لوکیشن سریال 90 قسمتی پلاک 13 در حالی با حضور رئیس کل بیمه مرکزی، اعضای هیات عامل و دبیرکل سندیکای بیمه گران افتتاح شد که بخش قابل تاملی از بودجه آنرا دولت پرداخت خواهد کرد. در همان زمان برخی از فعالان صنعت بیمه متعجب شدند که چه ضرورتی داشت که تنها برای افتتاح لوکیشن یک سریال، افرادی در این سطح به موضوع افتتاح بپردازند؟ هرچند که افتتاح های عجیب و قریب این روزها نقل محافل صنعت بیمه شده است.

 بنابر صورت جلسات به تصویب رسیده، سریال طنز تلویزیونی پلاک 13 با بودجه 30 میلیارد تومانی ساخته خواهد شد که بالغ بر 10 میلیارد تومان از  بودجه آنرا بیمه مرکزی، 10 میلیارد تومان صندوق تامین خسارت های بدنی و مابقی را شرکت های بیمه برحسب پرتفوی خود پرداخت خواهند کرد که قاعدتا بیمه ایران به دلیل سهم حدود 30 درصدی بازار بیمه کشور مبلغ قابل توجهی را از یک سوم باقی مانده می پردازد.

از سوی دیگر از میان 34 حق عضویت دهنده به سندیکای بیمه گران ایران به عنوان یک تشکل صنفی غیردولتی، حدود 30 درصد حق عضویت ها توسط دولت (بیمه ایران، صندوق تامین خسارت های بدنی و بیمه ایران معین) تامین می شود. به عبارتی 9 درصد اعضای صندوق 30 درصد بودجه آنرا تامین می کنند (دولتی ها) با یک محاسبه ساده روشن است که چگالی رای دولت در سندیکای بیمه گران بیش از چگالی سایر اعضا است.

بنابراین شاید بتوان ادعا کرد که دولت نه تنها نقش حمایت را در  سندیکای بیمه گران ایران برعهده دارد بلکه با اعمال نفوذ 30 درصدی خود تنها با 3 عضو ، از قدرت نفوذ بالایی هم برخوردار است.

اما در شرایطی که دولت با کسری بودجه مواجه است یارانه های پنهان و آشکار در صنعت بیمه با چنین رویکردهایی به چه دلیل پرداخت می شود؟

هرچند که صنعت بیمه مبلغی را به عنوان عوارض از بیمه های شخص ثالث دریافت کرده و به نیروی انتظامی، وزارت بهداشت و سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور پرداخت می کند، اما بازهم این صنعت اصرار دارد که به منظور فرهنگ سازی با ساخت سریال آنهم از منابع دولتی در این بخش حرکت کند، تا جایی که برنامه دوربرگردان با نیت اصلاح نقاط حادثه خیز جاده ای توسط سازندگان فعلی سریال 90 قسمتی پلاک 13 ساخته شده.

تعمیم و توسعه فرهنگ بیمه با ساخت سریال در حالی برنامه ریزی شده است که مجمع صندوق تامین خسارت های بدنی هر ساله با بخشش جریمه دیر کرد بیمه های شخص ثالث بعضا نسبت به اهمال خرید بیمه شخص ثالث به نوعی بر مقابله  با فرهنگ نادرست بی مسئولیتی چشم پوشی می کند. به عبارتی با اجرای چنین طرحی هزینه بی مسئولیتی شهروندان مسئولیت گریز بر دوش شهروندان مسئولیت پذیر افتاده است.

اما به هر حال صنعت بیمه باور دارد که با این گونه بخشش ها می تواند در فرهنگسازی تاثیرگذار باشد و جلوی آسیب های اجتماعی را بگیرد؛ اما آیا در این کار موفق بوده ایم ؟

احسان خاندوزی با هدف اصلاح ساختاراقتصادی سکان وزارت اقتصاد را بر عهده گرفته است و رفتار مدیریتی اش تا کنون نشان داده بر ادامه روند مصر است، اما تعلل وی در تعیین تکلیف ساختار مدیریتی جدید صنعت بیمه می تواند هزینه های ریسک مدیریتی را در این صنعت افزایش دهد، چراکه نه رئیس کل فعلی تکلیف خود را برای اقتدار در عمل می داند و نه صنعت می تواند برنامه ریزی کوتاه مدتی در مورد مدیریت ریسک های محیطی داشته باشد. با این حال و در چنین شرایطی صنعت بیمه خود را 30 میلیارد تومان در حوزه فرهنگ سازی بدهکار کرده است. این در حالی است که طرح ساخت سریال در دولت قبلی به تصویب رسیده و عملا تبعات مالی این طرح بر دوش دولت فعلی است.