ستاره بخت "پالایشگاه ستاره خلیج فارس" چگونه روشن شد؟

گروه بازارپول- بانک ملت از جمله بانک‌هایی است که در هموارسازی تامینمالی، قدم‌های مناسبی را برداشته است. تامین سرمایهپالایشگاه ستاره خلیج فارس، از جمله نمونه‌های بارزی است کهنقش سرمایه بانک ملت در آن انکار نشدنی است.

به گزارش "نفت ما" بعد از انقلاب اسلامی، به جهت ماهیت نگاهسیاسی حاکم بر ایران، همواره شرکت‌ها و صنایع مادر، درزمینه تامین سرمایه با مشکلات عدیده‌ای مواجه بوده‌اند. عدمهمکاری شرکت‌های خارجی در تامین سرمایه صنایع بزرگمشکلات را دو چندان می‌کرد. به همین جهت در کنار ناچیز بودنانتقال تکنولوژی روز به ایران، می‌توان از کسری و کمبودسرمایه به عنوان دو مشکل بسیار بزرگ صنایع یاد کرد.

در کنار این دو موضوع، باید از مصرف بالای انرژی در ایران ویارانه‌ای که از سوی دولت به بخش انرژی تعلق می‌گیرد همسخن گفت. ایران یکی از پر مصرف‌ترین‌ها و کم بازده‌ترین‌ها درحوزه انرژی محسوب می‌شود. از طرفی به جهت دولتی –حکومتی بودن تعهدات تامین انرژی، کوچکترین نقصی به پایسیستم تصمیم‌گیری ایران لحاظ خواهد شد. لذا مساله تامینسرمایه در حوزه انرژی نه تنها یک بحث و نیاز اقتصادی است،بلکه عموما یک نگاه سیاسی تلقی می‌شود. قطع مکرر برق درتابستان سال 97 و واکنش‌های شدید به این رخداد، به ضوحاهمیت این موضوع را نشان می‌دهد.

در همین راستا و با نگاه به نیاز شدید ایران به انرژی و همچنینتامین مالی بخش‌های مختلف انرژی در ایران، نظام بانکداریکشور با هدف عدم نیاز کشور به ورود سرمایه خارجی، تصمیمبه تامین سرمایه بخش تولید انرژی را گرفت. این مساله از آنجهت اهمیت دارد که ضمن ورود سرمایه خارجی در قالبفاینانس یا انواع استقراض خارجی، کشور ممکن است تسلیمخواسته‌های گاها نامعقولی شود. نوسانات شدید ارز نیزمی‌تواند در بازپرداخت استقراض‌های خارجی مشکل‌ساز شود.

بانک ملت از جمله بانک‌هایی است که در هموارسازی تامینمالی، قدم‌های مناسبی را برداشته است. تامین سرمایهپالایشگاه ستاره خلیج فارس، از جمله نمونه‌های بارزی است کهنقش سرمایه بانک ملت در آن انکار نشدنی است. تامین منابعمالی پالایشگاه ستاره خلیج فارس از سوی بانک ملت از آن جهتحائز اهمیت است که این پالایشگاه جهت توسعه و راه‌اندازیفازهای خود بارها با تحریم‌های بین‌المللی مواجه شده است. همین تحریم‌ها، تامین سرمایه این پالایشگاه را با مشکلاتاساسی مواجه کرد.

نیاز روزانه کشور به بیش از 80 میلیون لیتر بنزین، اهمیتتامین مالی این پالایشگاه را دو چندان می‌کند. طی سال‌هایگذشته نیز بارها از سوی مدیران این پروژه بزرگ ملی اعلام شدهاست که بزرگترین مانع توسعه فازهای پالایشگاه ستاره خلیجفارس، کمبود منابع مالی است. با وجود مشکلات بزرگ مالی واقتصادی کشور، بانک ملت تمام تلاش خود را داشته تا ضمنکنار زدن اثرات مخرب تحریم، سرمایه مصوب 650 میلیونیورویی را در اختیار پالایشگاه ستاره خلیج فارس قرار دهد.  

مدیران مجتمع پالایشی ستاره خلیج فارس هر چند که بارها طیگفت‌وگوهایی زمان پرداخت این وام به پالایشگاه را توام با کندیاعلام کرده‌اند و از سیستم بانکی کشور جهت دیرکرد در پرداختوام گلایه‌ها داشته‌اند؛ اما نباید فراموش کنیم که مدیران مجموعهپالایشی ستاره خلیج فارس چندین بار جهت تامین سرمایهپالایشگاه خلیج فارس سفارش‌گذاری کرده بودند؛ ولی تحریم‌هامانع از این امر شد. نتیجتا در سال‌های اخیر، ضمن تلاشمسئولان، از سرمایه خارجی چیزی به پالایشگاه خلیج فارسنرسید.

مشکل تامین مالی پالایشگاه ستاره خلیج فارس به حدی جدیبود که احمد ادیب مدیرعامل وقت پالایشگاه ستاره خلیج فارسگفته بود اگر این طرح با محدویت تامین منابع مالی برای خریدکالا مواجه نمی شد، فاز نخست طرح ساخت پالایشگاه ستارهخلیج فارس در نیمه اول سال 94 به بهره برداری می‌رسید. مسالهتامین مالی پالایشگاه خلیج فارس بارها از زبان مسئولان مطرحشده است؛ آنچنانکه مرتضی امامی مدیرعامل پالایشگاه ستارهخلیج فارس نیز همواره از نبود اعتبارات شکواییه داشت. فی‌الواقع نه سرمایه‌گذار خارجی و نه سرمایه‌گذار داخلی در اینپروژه بزرگ حاضر به سرمایه‌گذاری نشدند. نهایتا تصویبِتزریقِ سرمایه 650 میلیون یورویی بانک ملت به پالایشگاهستاره خلیج فارس، به این گلایه‌ها و اما و اگرها پایان داد. باوجود تحریم‌ها و شرایط نابسامان اقتصادی کشور و همچنیننوسانات شدید ارزی، بانک ملت تمام تلاش خود را انجام داد تاتوان کشور در حیطه تولید انرژی با مشکل مواجه نشود.

در سال 94 خبرِ برگزاری نشست مشترک بین مدیران بانک ملت باسهامداران و مدیران پالایشگاه  ستاره خلیج فارس با هدف تامین اعتبار 650 میلیون یورویی این طرح پالایشی رسانه‌ایشد. نهایتا این نشست و امضای قرارداد مذکور، عملیات تامینمالی 650 میلیون یورویی پالایشگاه خلیج فارس توسط بانکملت را وارد فاز اجرایی کرد.

امروزه اهمیت واسطه شدن بانک ملت جهت تزریق سرمایه بهپالایشگاه ستاره خلیج فارس بیشتر به چشم می‌آید؛ چراکهپالایشگاه ستاره خلیج فارس، اخیرا جهت صادرات بنزین درآینده‌ای نزدیک، اعلام آمادگی کرده است. با بهره‌برداری کامل اینپالایشگاه، روزانه بیش از ۳۵ میلیون لیتر بنزین و ۱۴ میلیونلیتر گازوییل به ظرفیت تولید فرآورده‌های نفتی کشور اضافهخواهد شد. تولید روزانه ۴ میلیون لیتر گاز مایع، ۳ میلیون لیترسوخت جت و ۱۳۰ تن گوگرد از دیگر محصولات تولیدی اینواحد پالایشی است.

ناگفته پیداست که با بازگشت تحریم‌ها و ضمن خروجابرشرکتهای خارجی از حوزه نفت و پالایشگاه ایران، ارزشتزریق سرمایه 650 میلیون یوریی بانک ملت به بدنه پالایشگاهستاره خلج فارس، بیشتر عیان می‌شود. در شرایطی که دشمنانایران تصمیم به کم‌سو نمودن پتانسیل "تولید انرژی" در ایرانگرفته‌اند، تمسک به توان داخلی بیش از پیش احساس می‌شود. در حال حاضر تولید بنزین یورو چهار و و یورو پنج درپالایشگاه ستاره خلیج فارس 24 میلیون لیتر در روز است که قراراست تا پایان سال به 36 میلیون لیتر برسد. طبقبرنامه‌‌ریزی‌های صورت گرفته قرار است تا پایان سال 97 ایران درتولید بنزین خودکفا شود که این مهم با تکمیل پالایشگاه ستارهخلیج فارس میسر خواهد شد.

تا کنون تولیداتِ پالایشگاه که بعد از تامین اعتبار از سوی بانکملت رونق تازه‌ای به خود گرفته، حدودا ارزشی برابر با ۵ میلیاردو ۴۰۰ میلیون دلار داشته که به همین میزان، از خروج ارزجلوگیری شده است. اهمیت عدم خروج این میزان ارز از کشور رامی‌توان اینگونه سنجید که چندی پیش دولت دوزادهم جهتایجاد اشتغال به میزان 1 میلیارد دلار تخصیص اعتبار در نظرگرفت. بلا شک موفقیت پالایشگاه ستاره خلیج فارس در تامیننیاز انرژی کشور را می‌توان مصداق همکاری سیستم بانکداریبا بخش تولید انرژی تفسیر کرد که نتیجه آن در جامعه گویا ومبرهن است. خودکفایی در تولید انرژی، صادرات، اشتغال وبنیه محکم اقتصادی از جمله نتایج همکاری و همراهی بانکملت با پالایشگاه ستاره خلیج فارس است.