حکایت خوب ها و بدها در بیمه مرکزی/ کدام مدیران در ستون بدها قرار می گیرند؟

گروه سایبان - این روزها بیمه مرکزی در نظر دارد با باز تغییر مکانیزم امتیازدهی به مدیران کلیدی ضریب نفوذ خود را در مدیریت شرکت های بیمه به نحوی افزایش دهد اما هنوز مشخص نیست چه نهادی باید بر عملکرد مدیران بیمه مرکزی نظارت کند، آیا با همین امتیاز دهی معاون پیشین نظارت قرار است مدیرعامل یک شرکت خصوصی شود؟

سوال از رئیس کل بیمه مرکزی این است که آقای بهزادپور خروج از صندلی دولتی نظارت و  ورود به حریم صندلی بخش خصوصی چند امتیاز منفی دارد؟

در دستورالعمل ابلاغی جدید بیمه مرکزی مدیران بیمه ای نمرات منفی را جا به جا می کنند و اگر در این جابه جایی ها مجموع نمرات منفی کارکنان کلیدی یک شرکت بیمه ای به 300 برسد موضوع تعلیق فعالیت مطرح خواهد شد.

تغییرات آئین نامه 90 شورای عالی بیمه مباحث گوناگونی را پیرامون خود شکل داده است از شرایط سنی مدیران بیمه ارشد بیمه ای و اعضای هیات مدیره گرفته تا سایر الزامات.

در این میان به استناد تبصره 5 ماده 2 و تبصره ماده 10 «دستورالعمل بررسی صلاحیت حرفه ای کارکنان کلیدی موسسات بیمه» که در جلسه ششم تیرماه سال جاری به تصویب رسیده ضوابط تشکیل و فعالیت کمیته ارزیابی عملکرد متصدیان و افراد پیشنهادی جهت تصدی مشاغل کلیدی صنعت بیمه به تصویب رسیده است.

در ماده یک این دستور العمل متصدیان و افراد پیشنهادی جهت تصئی مشاغل کلیدی صنعت معرفی شده است که شامل کارکنان موسسات بیمه و هر شخص حقیقی و یا کارکنان شخص حقوقی که دارای مجوز فعالیت از بیمه مرکزی و یا موسسات بیمه از جمله کارگزاران رسمی بیمه، نمایندگان بیمه، ارزیابان خسارت، اکچوئران رسمی بیمه و ... است.

در این دستورالعمل اقدامات مثبت و منفی کارکنان بیمه نیز تعریف شده و در آن آمده منظور از اقدامات مثبت تقلیل آثار قصور و یا تخلف و همکاری موثر با بیمه مرکزی در راستای اجرای قوانین و مقررات بیمه ای و اهداف صنعت بیمه است.

همچنین تخلفات عبارتند از هرگونه فعل و یا ترک فعل که منجر به نقص قوانین و مقررات بیمه ای گردد.

در این میان کمیته ای متشکل از قائم مقام رئیس کل به عنوان رئیس کمیته، معاون نظارت به عنوان نائب رئیس، مدیرکل نظارت بر شرکت های بیمه م هماهنگی امور استان ها به عنوان دبیر، مدیر کل دفتر حقوقی، مدیرکل دفتر حراست، یک نفر صاحب نظر امور حقوقی و یک نفر صاحب نظر امور بیمه ای به انتخاب هیات رئیسه سندیکا تشکیل شده تا عملکرد متصدیان و افراد پیشنهادی جهت تصدی مشاغل کلیدی صنعت بیمه و ارزیابی آن جهت رعایت قوانین و مقررات را بررسی کند.

در قدم اول در این کمیته نماینده ای از تشکل های بیمه ای پیش بینی نشده در حالی که دستورالعمل اذعان دارد که صلاحیت نمایندگان و کارگزاران و ... در این کمیته ارزیابی می شود.

از سوی دیگر معاونت ها و ادارات کل بیمه مرکزی ضمن بررسی عملکرد متصدیان و افراد پیشنهادی تصدی مشاغل کلیدی صنعت بیمه و شناسایی اقدامات مثبت آنان درخواست تشویق افراد مورد نظر را همراه با پیشنهاد مشخص برای طرح در کمیته به رئیس ارسال می کنند.

در همین زمینه غلامعلی ثبات از کارشناسان صنعت بیمه که سابقه عضویت در شورای عالی بیمه را نیز دارد با اشاره به اینکه با آنکه آیین نامه ۹۰ آثار مفیدی هم داشته است اما تصویب این آیین نامه در سال ۱۳۹۴ و ورود نهاد ناظر به احراز صلاحیت کارکنان موسسات بیمه مبنای محکمی در قانون تاسیس بیمه مرکزی ندارد، به خبرنگار ما گفت: در آیین نامه ۹۰ هیچگونه دستورالعملی پیش بینی نشده و دستورالعمل نحوه بررسی صلاحیت حرفه ای مصوب هیات عامل بیمه مرکزی مستند به هیچ ماده یا تبصره ای در آیین نامه مذکور نیست. در نتیجه، کمیته موصوف نیز فاقد مبنای مقرراتی است و بیمه مرکزی اختیار وضع و ابلاغ چنین ضوابطی را بدون تصویب شورای عالی بیمه نداشته است 

به گفته وی  اجرای ضوابط مربوط به احراز صلاحیت، بار بسیار سنگینی بر دوش بیمه مرکزی گذاشته و انجام وظایف اصلی و مهم نظارتی را تضعیف کرده است.

ثبات اضافه کرد: این موارد، نمونه دیگری از علاقه بیمه مرکزی به انجام وظایف مربوط به شورای عالی بیمه است که اهالی صنعت بیمه از جمله سندیکای بیمه گران ایران هم با آن مخالفتی نمیکنند و با نهاد ناظر کنار می آیند.

از سوی دیگر هادی دستباز نیز که از کارشناسان صنعت بیمه به شمار می رود در این زمینه معتقد است براساس ضوابط قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری ، بیمه مرکزی ایران موظف است حسن شهرت مدیران را کنترل کند .

به گفته وی تنظیم این گونه قوانین و مقررات جزو وظایف بیمه مرکزی ایران نیست بلکه با مدیر عامل و هیات مدیره شرکت بیمه مربوطه است و این کار جز دخالت در امور داخلی شرکت بیمه حاصل دیگری ندارد .

دستباز گفت: تشویق و تنبیه جزو وظایف مدیر عامل شرکت بیمه است . شاید آن موردی که بیمه مرکزی ایران قابل تمجدید می داند از دید شرکت قابل تقدیر نباشد .

دستباز اضافه کرد: شرکت های بیمه هر کدام بر اساس ضوابط خود و چارت سازمانی و اختیارات تفویض شده به مدیران فعالیت می کنند و اختیارات مدیران از یک شرکت به شرکت دیگر متفاوت است بنابراین سنجش دو مدیر همطراز  با مسئولیت های متفاوت چگونه صورت می پذیرد ؟

به گفته وی شرکت های بیمه غالبا کارانه به کارکنان خوب خود پرداخت می کنند که همان پاداش و تقدیر خدمات است و مقام ناظر حق ندارد با تعریف چنین موضوعاتی هزینه به شرکت بیمه تحمیل کند .

 او معتقد است، آنقدر کار انجام نشده در بیمه مرکزی ایران وجود دارد که یا توان و دانش انجام آن را ندارند و یا مدیریت براساس برنامه روزی و برای این که در بازار شرکت های بیمه یادشان نرود که ناظری وجود دارد دست به این گونه کارها می زنند .

وی در پاسخ به این پرسش که ارائه رتبه و امتیاز به مدیران شرکت های بیمه در مدیریت های بیمه مرکزی بدون آشکار شدن دلایل آن زمینه ساز فساد خواهد بود عنوان کرد که با شما موافق هستم و البته این موضوع وظیفه بیمه مرکزی هم نیست.

اما پرسش اساسی این است که چرا نهاد ناظر باید به فردی که به وظایف خود به درستی عمل کرده است نمره مثبت بدهد؟ در حالی که نتیجه کار تیمی شرکت های بیمه در مجامع این شرکت ها منعکس و منجر به پاداش خواهد شد؟

در ماده 4 دستورالعمل مذکور نیز آمده که کمیته بر اساس گزارش دریافتی، متناسب با نوع، سابقه، تکرار و تعدد تخلفات متصدیان و افراد پیشنهادی تصدی مشاغل کلیدی صنعت بیمه یا اقدامات مثبت آنان تذکر و اخطار و تشویق هایی را به شرح جدول ذیل ارائه می دهد:

جدول نمرات منفی

جدول نمرات مثبت

از سوی دیگر به نظر می رسد که جداول به گونه ای طراحی شده که اقدامات مثبت و منفی همدیگر را خنثی کنند.

و در نهایت اینکه درصورتی که جمع جبری نمرات افراد پیشنهادی جهت تصدی سمت مدیران ارشد کلیدی به عدد منفی 20 و بیشتر و مدیران غیر ارشد کلیدی به عدد منفی 25 و بیشتر برسد معاونت نظارت صلاحیت حرفه ای آنان برای تصدی سمت پیشنهادی را تائید نمی کند.

همچنین اگر جمع جبری نمرات کارکنان کلیدی به عدد منفی 30 برسد،معاونت نظارت موضوع لغو صلاحیت حرفه ای را به کمیته مذکور خواهد برد. البته در این زمینه تخفیف هایی هم برای مدیران در نظر گرفته شده تا جایی که اگر پس از دو سال از ثبت نمره منفی تخلفی صورت نگیرد 2 نمره از نمرات منفی فرد کاهش می یابد.

در صورتی که جمع نمرات منفی و مثبت مدیران ارشد موسسه بیمه به منفی 150 و یا کل کارکنان کلیدی به منفی 300 برسد موضوع تعلیق فعالیت موسسه بیمه جدی خواهد بود.

و در نهایت اینکه در صورت خروج فرد از شرکت بیمه و ورود به شرکت بیمه دیگر کل نمرات منفی فرد از شرکت مبدا کسر و 50 درصد مجموع نمرات منفی و مثبت وی به جمع نمرات شرکت بیمه جدید اضافه می شود و نمرات مکتسبه در سابقه فرد باقی می ماند و ظاهرا اینکه چقدر شرایط و ضوابط شرکت بیمه در زمینه سازی این نمره مثبت و یا منفی موثر بوده اهمیت زیادی ندارد. 

با چنین وضعیتی و با وجود افزایش تعداد شرکت های بیمه به نظر می رسد که بیمه مرکزی باید یک نظام حسابداری قوی برای این نمرات مثبت و منفی در نظر بگیرد. 

در این میان سوال این است که به مدیران بیمه مرکزی چه نهادی نمره مثبت و منفی می دهد و اساسا چرا بیمه مرکزی خود را بی نیاز از این نمرات می بیند. این در حالی است که معاون نظارت بیمه مرکزی چندی پیش در حالی با مسئولیت خود خداحافظی کرد که بیمه دانا 2800 میلیارد تومان زیان انباشته، بیمه سینا  579 میلیارد زیان انباشته، بیمه میهن با 318 میلیاردتومان زیان انباشته، بیمه ایران با 8900 میلیارد تومان زیان انباشته در حساب های خود داشت. با این وضعیت آیا نظارت های بیمه مرکزی کافی بوده؟با چنین مکانیزمی حالا سوال این است که نمره او در پایان مسئولیتش چند است؟

حالا در چنین شرایطی او در نظر دارد که مسئولیت مدیرعاملی یک شرکت خصوصی با مخاطبین بسیار خاص را بر عهده بگیرد؟ با چنین مکانیزمی و چنین کارنامه ای آیا او حراز صلاحیت خواهد شد؟

از سوی دیگر بیمه مرکزی که حساس ترین مشاغلش در این دوره توسط بی تجربه ترین افراد در صنعت بیمه اداره می شود، چگونه خود را در قامت نمره دادن به مدیران می بیند؟