«گلستان» بیمه ایران می رود یا می ماند؟

مریم کائید- شنیده ها از لیست احتمالی جا به جایی مدیریت در بیمه ایران هر روز طولانی تر می شود، اما همه این آقایان با یک مشکل پیچیده مواجه اند و آن چیزی نیست جز پروژه گلستان.

بعد از گزینه های احتمالی مجتبی حیدری، رضا جعفری،مهدی قمصریان، ابوالفضل آقادادی، علیرضا مقدسی و موسی رضایی حالا شنیده می شود که محمدرضا کشاورز که هم اکنون مدیرعامل بیمه اتکایی ایرانیان است، نیز به فهرست گمانه زنی های مدیریتی در بیمه ایران اضافه شده است. اما چالش جدی همه این افراد و البته حسن شریفی مدیرعامل فعلی بیمه ایران به موضوعی باز می گردد که این روزها بسیار شنیده می شود؛ یعنی پروژه گلستان؛ بنای عظیمی که امروز به چالش جدی در این مجموعه تبدیل شده است.

پیش از این یک مقام آگاه در گفت و گویی با رازپول در خصوص اینکه آیا هیات مدیره به تازگی مصوبه ای در خصوص واگذاری این پروژه دارد گفت که واگذاری این پروژه در راستای آئین نامه های بیمه مرکزی و مصوبه اخیر مجمع است.

این در حالی است که با وجود زیان انباشته بیمه ایران در حداقل یک دهه اخیر که سبب شده قسمت حقوق صاحبان سهام بیمه ایران با عملکرد منفی مواجه باشد، بسیاری حالا این پرسش را مطرح می کنند که منابع حاصل از این پروژه که یک دهه اخیر پیشروی قابل توجهی داشته متعلق به ذخایر فنی مربوط به بیمه گذاران است و یا سهام داران ؟ و با توجه به عملکرد منفی این منابع از کجا تامین شده؟   نگاهی به مجموع ذخایر این شرکت بیمه ای در بخش های مختلف نشان می دهد که مجموع این منابع بیش از حقوق مالکانه است و این یعنی بیمه گذاران وضعیت به مراتب تعیین کننده تری نسبت به مالکان در این شرکت دارند.

محسن پورکیانی از مدیران سابق بیمه ایران در بخشی از خاطرات خود که در سال 1399 در رازپول منتشر شده بود گفته بود، که وقتی به بیمه ایران آمدم، زمینی ۱۵ هزار متری در پروژه ای به نام گلستان را که در آن مقطع ۴۰ متر گود کرده و ۸ سال رها شده بود و بخشی از آن ریزش کرده و در صورت ریزش کامل و تخریب ساختمان های مجاور، تبدیل به بحران ملی میشد، برای ادامه حرکت نیاز به تزریق گسترده منابع مالی داشت.

 بنابراین برای جلوگیری از ایجاد خسارت جدی به همسایگان وشرکت باید چاره جوی می گردید. بنابراین ۲۰ درصد سهام بیمه ملت متعلق به بیمه ایران را به بالاترین قیمت ممکن فروختیم تا این پروژه آغاز به کار کند و طبق برنامه ریزی ها در هر ۲۴ ساعت قریب به ۳۰۰ نفر در پروژه فعالیت کردند تا عملیات ساختمانی در گودبرداری انجام شده به سرعت پیش رفت.

این پروژه بزرگترین ساختمان اداری کشور و یکی از نمادهای شهر تهران است. گاهی اوقات که به عملکرد خود در آن روزها فکر میکنم، کاملاً از تهور مدیران خودم متعجب میشوم و معتقدم کار بسیار بزرگی صورت گرفته است. ارزش آن ساختمان در سال ۱۴۰۰ که ساخت آن تمام می شود حداقل ۱۰ هزار میلیارد تومان است که حدود دو برابر زیان انباشته بیمه ایران می شود این در حالیست که تا الان کمتر از ۵۰۰ میلیارد تومان برای آن ساختمان هزینه شده است! و در کل هم کمتر از ۱۵۰۰ میلیارد تومان هزینه دارد.

شناسایی زیان انباشته در بیمه ایران بازمی گردد به زمان محمود امراللهی که با انتشار خبر شناسایی حدود 3200 میلیارد تومان زیان انباشته در بیمه ایران در سال 1392 همه را شگفت زده کرد. این زیان در زمان پورکیانی به استناد سالنامه آماری بیمه مرکزی حدود 5 همت گزارش شد. هرچند که زیان انباشته در سال های اخیر نیز در صورت های مالی وجود داشته اما به استناد صورت های مالی 1401 بیمه ایران به رقم 8600 میلیارد تومان رسیده است.

بنابراین فروش پروژه گلستان در بیمه ایران که تفکیکی در بخش ذخایر ریاضی و سرمایه گذاری های مرتبط با آن ندارد به نظر می رسد که دارای چند بعد است:

اول اینکه فروش این دارایی در قدم نخست سبب مستهلک شدن زیان انباشته صاحبان سهام دولتی بیمه ایران خواهد شد .

دوم اینکه فروش ساختمان بدون شناسایی هزینه های مالیاتی امکان پذیر نیست لذا احتمالا مالیات های سنوات اخیر بیمه ایران نیز که با وجود زیان انباشته در دست اعتراض بوده باید تعیین تکلیف شود. 

سوم اینکه باقی مانده منابع حاصل از فروش که احتمالا نمی تواند به صورت نقد در حساب ها نگهداری شود باید صرف سرمایه گذاری های جدیدی شود. با این وجود پرسش این است که اساسا چرا باید این سرمایه گذاری را فروخت و سرمایه گذاری دیگری کرد و اساسا این منابع به کجا و چه سرمایه گذاری جدیدی تزریق خواهد شد؟

چهارم اینکه منابع و دارایی های بیمه ایران بخش قابل اتکایی از پشتوانه بیمه ای کشور را تشکیل می دهد و بیمه ایران پشتوانه بسیاری از قراردادهای بیمه ای کشور به واسطه وجود ظرفیت اتکایی است. بنابراین احتمال می رود که ظرفیت و رتبه این شرکت با این فروش تحت تاثیر قرار گیرد.