یکی از معضلات امروز اقتصاد؛این است که مردم نمی دانند پولشان را چه بکنند. وقتی پس انداز مردم جامعه خرید سکه وطلا و لوازم لوکس و تجملی باشد،ارزش از جریان اقتصادخارج می شودو بازنمی گردد.باتوجه به وضعیت اقتصادی فعلی چاره ای غیرازخریدطلاو کالای مصرفی باقی نمانده واگر چاره اندیشیده نشود که مردم جذب بازارهای مالی شوند،منابع مالی تامین سرمایه گذاری دربلندمدت به شدت آسیب خواهددید. ذائقه پس انداز مردم تغییرکرده و این تغییر تهدیدی برتوسعه فضای کسب وکار جامعه است. دراین رابطه آقای دکتر محمدیوسفی اقتصاددادن و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی تهران در پاسخ به سئوالات ما اینگونه گفتند:

باوجود نقدینگی ؛مردم مانندقبل تمایلی به پس انداز ندارند، علت چیست؟پس انداز یعنی بخشی از درآمد که مصرف نمی شود.یعنی عواملی که از طرفی باعث افزایش درآمدو از طرف دیگرباعث کاهش مصرف شده تعیین کننده میزان پس انداز است.تمایل یا عدم تمایل مردم به پس انداز به ساختار اقتصادی حاکم برکشور برمی گردد. تورم وبی ثبانی موجود در جامعه باعث افزایش هزنیه های مردم وعدم اطمینان آنها برای پس انداز می شود.بنایراین باتوجه به ماهیت پس انداز در زمان بی ثباتی وتورم به دلیل کاهش ارزش واقعی پول ،پس انداز نیز کاهش می یاد.برای مثال درزمان تورم 30درصدی؛سود تعلق یافته به پس انداز 20درصدخواهدبود؛ این عامل باعث کاهش ارزش 10درصدی پولها می شود. درنتیجه آن درصد از مردمی که پولی برای پس انداز داشته ومبلغ آنچنان قابل توجه برای کارهای تولیدی وفعالیت های اقتصادی بزرگی نیست،این مازاد پول را برای درآمدزایی دربانک قرار می دهند؛ با توجه به کاهش مداوم ارزش پول و سرصعودی تورم مردم نیز به این نتیجه رسیده اندکه پس انداز خود را تبدیل به سکه وطلا ودلار وکالاهای مصرفی و یا حتی آپارتمان کنند. فقط به خاطر اینکه ارزش پول آنها حفظ شود. 

واردات وسایل تجملی با توجه به وضعیت اقتصادی جامعه همچنان وجودارد؛حال مردمی که تمایلی به پس انداز نداشته تمایل به خرید این وسایل را دارند؛علت را درچه می دانید؟دوعامل مهم در این رابطه نقش دارند:اولین عامل؛ تغییر ساختار طبقاتی جامعه است. طبقه ای که به دلیل سوءاستفاده از وضعیت ودلالی موقعیت اقتصادی بهتری را نسبت به قبل پیدا کرده درجامعه بوجودآمده اند.این افراد به دلیل امکانات بالاتر نیازهای طبقه عادی جامعه آنهارا راضی نکرده در نتیجه تمایل به خرید وسایل لوکس دارند. همین افراد ناخوداگاه برروی فرهنگ دیگر اقشار جامعه نیز تاثیر می گذارند. عامل دوم؛ کاهش ارزش پول که اقشار مختلف از طریق خرید کالا های تجملی سعی در حفظ ارزش پول خود دارند.

آیا مردم به دلیل هماهنگی باتورم به جای پس انداز دست به خرید کالاهای تجملی می زنند؟البته این یک امر طبیعی در این وضعیت است؛وقتی قیمتها هرلحظه درحال نوسان بوده؛ مردم به همین دلیل با اولین پول بدست آمده سعی در خرید می کنند. حتی شاید به این وسایل نیازی نداشته ولی به دلیل افزایش قیمتها متمایل به خرید می شوند.البته این موضوع به سوء مدیریت اقتصادی در کشور و شرایط اقتصادجهانی بر می گردد.

به نظر شما چه راهکاری برای هدایت دوباره نقدینگی مردم به سمت پس انداز وجود دارد؟هیچ چیز بااهمیت تر از ؛ازبین رفتن انگیزه این کار وجود ندارد. مردم باید به این نتیجه که این عملکرد سودآوری برای انها نداشته ؛برسند.دراین میان باید شرایط اقتصادی به گونه ای رقم بخورد که این تصور در مردم ایجاد شود.. باید مردم این تصور که پول خود را درجهت دیگری به غیراز خرید کالاهای بادوام وبی دوام صرف کنند،ایجاد شود این تصورکه مانندقبل با سپردن پول به بانک درآمد بیشتری عاید آنها می شود؛ در ذهن مردم احیا شود. این اتفاق زمانی که کشور به ثبات اقتصادی برسد؛ ایجاد خواهد شد. البته تجربه چند دهه اخیر اقتصادی کشور نشان از عدم حرکت در این جهت را نشان می دهد. 

عملکرد دولت درتغییر این ذائقه وسبک زندگی مردم بخصوص در دوسال اول چگونه باید باشد؟دردرجه اول دولت باید باسایر نهادها کاملا هماهنگ و در راستای آنها حرکت کند؛درغیراین صورت کاری را از پیش نخواهد برد.دولت باید هزنیه های خود را کاهش و درجهت کارهای تولیدی واقتصادی به کار ببرد.حتی در مواردی باید هزنیه نظامی وفرهنگی خود را درجهت بهبود وضعیت اقتصادی جامعه کم بکند.دوم باید بخش تولیدی را با جذب سرمایه گذاران خارجی تقویت کنند.اما مهم تر از همه گسترش زیرساخت های ریلی که هم باعث ایجاد اشتغال وهم باعث ایجاد درآمد برای قشرهای ضعیف جامعه می شود؛تقویت کند.