گروه بازار پول - محسن جلال پور رئیس سابق اتاق ایران در صفحه شخصی تلگرامی  اش از دیدارش با رئیس کل بانک مرکزی و گلایه اش در خصوص بانک هایی که با سوء استفاده از ناآگاهی مشتریان و براساس فرمول های پیچیده و غیر قابل پیش بینی و با استفاده از بخشنامه ها و دستورالعمل هاي داخلي،در جریان امهال یا تمدید تسهیلات به گونه ای محاسبه می کنند که هزینه تمام شده وام ها و تسهیلات بانکی از 30 درصد هم فراتر می رود، نوشته است .

عصر دیروز توفيق داشتم ميزبان دكتر ولی الله سيف رئيس‌كل محترم بانك‌مركزي باشم كه به کرمان سفر کرده بودند. مهندس رزم حسینی استاندار خوب‌کرمان،آقای شهباز حسن پور نماینده محترم مردم سیرجان،مهندس سید مهدی طبیب زاده رئیس محترم اتاق‌کرمان و آقای محمدعلی کریمی رئیس محترم روابط عمومی بانك مركزي وتني چندازمسئولين بانكي كرمان همراه با دکتر سیف محبت کردند و برای احوال پرسی و عیادت به منزل ما آمدند. 

این روزها که فرآیند درمان را طی می کنم تا بخش کوچکی از قوت گذشته قلبم را بازگردانم، این گونه محبت ها مثل خون تازه در رگ هایم جریان پیدا می کند و به من قوت قلب دوباره می دهد.

بعدازاحوال پرسي و اظهار لطف عزيزان به دکتر سیف گفتم از آن جا كه هنوز رئیس جديد اتاق ایران در نشست شوراي پول و اعتبار حضور نيافته و سوگند ياد نکرده‌اند، خود را عضو قسم خورده شورا مي دانم و وظيفه خود مي بينم مطالبي را درباره وضعیت نظام بانکی به اطلاع ایشان برسانم. ايشان هم ضمن اظهار لطف مبني بر اعتماد قلبي به دیدگاه های من،با صبر و حوصله گوش دادند.

راستش در روزهای گذشته که تعداد دیدارهایم بیشتر شده،مطالب ناراحت کننده ای درباره روابط پیچیده بانک ها و مشتریان به گوشم رسیده که واقعا ناراحتم کرده است.

به همین دلیل دیروز به آقای دکتر سیف گفتم متأسفانه آن چه برخی بانك‌ها در حال حاضر دنبال می کنند، به نوعی خلاف مصوبات شوراي پول واعتبار است و به نظر می رسد بانك ها مسيرخودرا مي روند.

گفتم بانک ها برخلاف مصوبه شورای پول و اعتبار درباره نرخ ١٨درصدي حداكثري براي تسهيلات به لطايف الحيل بيش از٣٠ درصد از فعالان اقتصادي سود می گیرند.

در پاسخ به اين پرسش ایشان كه چگونه این اتفاق می افتد؟ توضیح دادم از آن جا كه تسهيلات گيرندگان به شدت تحت فشارمالي هستند،گاهی ناچار می شوند زیر بار قراردادهای یک سویه بانکی بروند و تنگنای مالی آن قدر به آنها فشار می آورد که قراردادهای یک سویه بانک ها را امضا می کنند بدون آن كه بدانند روش محاسبه سود و دیگر مراحل اخذ تسهیلات در آینده چه بلایی سر آنها می آورد.

اشاره کردم که بانک ها با سوء استفاده از ناآگاهی مشتریان و براساس فرمول های پیچیده و غیر قابل پیش بینی و با استفاده از بخشنامه ها و دستورالعمل هاي داخلي،در جریان امهال یا تمدید تسهیلات به گونه ای محاسبه می کنند که هزینه تمام شده وام ها و تسهیلات بانکی از 30 درصد هم فراتر می رود.

یکی از فعالان اقتصادی می گفت: "بانكي در سال 1390با نرخ ١٦ درصد(نرخ مصوب همان سال) به من تسهیلات داده است. پس از آن در سررسيد تسهیلات با اضافه كردن ٥درصد سود به عنوان ريسك بازگشت تسهيلات، نرخ را تا 21 درصد افزایش داده و هرشش ماه نیز نيم درصد اضافه کرده و بعد با اضافه کردن ٣درصد سود براي امهال(مهلت دادن) تسهیلات را با نرخ 24.5درصد تقسيط کرده و بلافاصله بعد از اولين روز ديركرد، با اضافه كردن ٦ درصد جريمه تأخیر، سود را تا 30درصد محاسبه و اخذ کرده وسپس به ازاي هردوماه ديركرد اضافه دو درصد نيز بر جريمه افزوده است. حال آن كه من هم چنان تصور مي‌كردم نرخ سود تسهيلات ١٦درصد است."

در نهایت این که به روش های مختلف سود تسهیلات افزایش داده می شود و فعال اقتصادی که این روزها گرفتار ده ها مشکل و مانع است،خود را گرفتار چرخه ای می بیند که هرگز پیش بینی نکرده است. 

چون این فرآیند به گونه ای پیش می رود که مشتری در جریان قرار نمی گیرد و روزی متوجه می شود که در تله بانک گرفتار آمده و هیچ راه چاره ای ندارد.یاد داستان معروف قورباغه آب پز افتادم که درون ظرف روی آتش،تغییر دمای آب را متوجه نمی شود تا این که در نهایت... 

احوال پرسی دیروز دکتر سیف و دیگر عزیزان همراه ایشان واقعا خوشحالم کرد. محبت با هيچ چيز قابل مقايسه نيست به خصوص وقتي عرضه كننده اش رئيس كل بانك مركزي باشد.آن وقت مي بيني حتی ذخاير ارزي و ريالي بانك مركزي در برابر محبت آقاي رئيس ناچيز است.

پ ن: آن چه تعریف کردم روی دیگری هم دارد.این روزها به فعالان اقتصادی پیشنهاد می کنم به دلیل پیچیده شدن روز افزون فرآیندهای بانکی،حتما از مشورت یک تکنیسین مالی برخوردار شوند.پرداخت حقوق به یک تحلیل‌گر مالی آگاه به فرآیندهای بانکی قطعا هزینه کم تری از پرداخت بيش از 16 درصد سود اضافه به بانک ها دارد.