امروز: یکشنبه، 4 آذر 1403
02/31 1397



گروه بازار پول - تایید برجام توسط اروپا، روسیه و چین لزوما بی تاثیر نیست چراکه اروپایی ها نفوذ بیشتری نسبت به آمریکا بر سوئیفت، شبکه جهانی نقل و انتقال پول دارند. سوئیفت دردهه 1970 در بروکسل توسط گروهی از بانک های جهانی که قصد یکسان سازی و استانداردسازی اطلاعات پرداخت پول و جلوگیری از خودمحوری کشورها در این زمینه را داشتند ایجاد شد.

سوئیفت متعلق به اعضای آن است و نقش ستون فقرات را در در بانکداری مدرن ایفا می کند. روزانه  30 میلیون پیام مرتبط با نقل و انتقال پول توسط 11 هزار بانک در سوئیفت ارسال می شود و از آنجایی که پایه این شبکه در بروکسل گذاشته شده، سوئیفت در قانون اتحادیه اروپاست که موضوعیت پیدا می کند. در سال 2012، اتحادیه اروپا تحریم هایی را به ایران تحمیل  کرد و براین اساس سوئیفت 30 عضو ایرانی از جمله بانک مرکزی را تحریم کرد اما در سال 2016 ارتباط بانک های ایرانی با شبکه سوئیفت دوباره برقرار شد. با خروج از سوئیفت در سال 2012، ایران امکان دریافت مبالغ صادراتی و پرداخت برای واردات را از دست داد. در داخل کشور شرکت های ایرانی مجبور به استفاده از روش  گران، قدیمی و کُند حواله بانکی شدند که نارضایتی بازرگانان را در پی داشت.


هرچند رییس جمهور آمریکا اخیرا اعلام کرد که اروپا از برجام خارج می شود اما اتحادیه اروپا، آلمان، فرانسه و انگلیس، چین و و روسیه در این معاهده باقی مانده اند. این یعنی سوئیفت نیازی به قطع دوباره دسترسی ایران به این شبکه ندارد. هرچند سوئیفت اعلام کرده که با تنظیم کننده هایش در اروپا و آمریکا در این باره مشورت خواهد کرد اما بسیار بعید است که برخلاف نظر اتحادیه اروپا عمل کند.


تحریم های آمریکا به طور حتم سرمایه گذاری شرکت های این کشور در ایران را مختل می کند اما ایران اگر صادرات نفت را حفظ کند، تحت فشار شدید قرار نخواهد گرفت. در سال 2012 تنها راه دریافت پول نفت ایران حواله بانکی بود اما بانک های زیادی حاضر به همکاری در این قالب با ایران نبودند.


 این باعث شد درآمدهای نفتی ایران از 92.5 میلیارد دلار در سال 2011 به 52 میلیارد دلار در سال 2012 برسد و این اُفت درآمد تا سال تصویب برجام ادامه یافت. بدون خروج ایران از سوئیفت، بعید است که از سرگیری تحریم های آمریکا علیه ایران چنین خسارتی را به بار آورد. این یعنی اروپا که اتفاقا در زمینه  افزایش تعرفه فولاد و آلومینیوم با آمریکا دچار مسئله شده، مشابه ترامپ در این زمین بازی کند. اگر اروپا دسترسی ایران به سوئیفت را قطع کند،  آمریکا می تواند این شبکه را هم تحریم کند اما این تحریم برای منافع آمریکا زیان آور است چراکه پیامدهای خوبی برای سیستم مالی جهان ندارد.


اگر اعتبار سوئیفت کم شود، تقاضا برای استفاده از روش های جایگزین از جمله استارت آپ های بلاکچین و راه هایی که بعضی دولت های مقتدر در این باره طی کرده اند، افزایش پیدا می کند. روسیه و ایران پیش از این برای استفاده نکردن از دلار در معاملات سیستم پرداخت بلاکچین را برقرار کردند. روسیه هم چنین برای استفاده داخلی جایگزینی برای سوئیفت ایجاد کرده و شرکت ها را ملزم به استفاده از آن کرده است، سیستمی که ارسال پیام در آن به مراتب از سوئیفت ارزان تر است.


از سال 2015 چین هم تلاش کرده راه حل داخلی برای پرداخت هایش پیدا کند. این سیستم هنوز مورد استفاده گسترده قرار نگرفته اما می تواند برای دور زدن تحریم ها مفید واقع شود. مشکلات هرچه بیشتر برای سوئیفت یعنی جذابیت هرچه بیشتر این جایگزین ها.


بازگشت به دنیای پیش از سوئیفت غیرقابل تصور نیست. زمانی که اتحادها بشکند و قانون ها دوباره نوشته شود، سازمان های جهانی هم از تغییر و حتی تحولات بزرگ در امان نخواهند بود. سوئیفت با کمک اروپا، می تواند بی طرفی اش را حفظ کند و به توافق با ایران کمک کند تا زمانی که آمریکا دوباره برای مذاکره آماده شود.

.

ارسال نظر

نام:*
ایمیل:*
متن نظر:
کد امنیتی: *
عکس خوانده نمی‌شود