گروه بازارپول - سامانه نیما که به منظور جلوگیری از سودجویی ارزی و شفافیت این بازار ایجاد شده است علی رغم مزایایی که دارد دارای معایبی است که کار را برای تجار مشکل کرده و باید اصلاح شود.

 پس از تغییرات نرخ ارز که از ابتدای سال جدید اتفاق افتاد و به واسطه آن برخی افراد با دلال بازی موجب افزایش بی رویه نرخ ارز در بازار شدند به دنبال این تغییرات دولت تصمیم گرفت نرخ ارز را تک نرخ و با قیمت ۴۲۰۰ تومان عرضه کند تا جلوی دلال بازی در بازار ارز را بگیرد.

به دنبال این تصمیم ارزی دولت، دریافت ارز برای موارد مختلف با شرایط خاصی ممکن شد و حتی دولت برای دسترسی تجار به ارز سامانه جدیدی به نام نیما را راه اندازی کرد تا تجار از طریق آن هم نسبت به ثبت سفارش کالا‌های وارداتی اقدام کنند و هم صادرکنندگان ملزم شدن ارز حاصل از صادرات را از طریق سامانه به فروش برسانند.

اما راه اندازی سامانه نیما علی رغم مزایایی که دارد دارای معایبی نیز است که تجار را برای دریافت ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی با مشکلاتی مواجه کرده است.

علیرضا مناقبی رئیس مجمع واردات در این باره به میزان اظهار کرد: تک نرخی شدن ارز، پدیده بسیار پسندیده‌ای است که می‌تواند دوای درد بسیاری از مشکلات فعالان اقتصادی باشد، ولی نکته اینجا است که دستیابی به این هدف، باید سازگار با اقتضائات تجارت خارجی باشد و نمی‌توان با دستورالعمل و بخشنامه‌های یک سویه باشد.‌

وی افزود: نمی‌توانیم به شریک تجاری خارجی بگوییم که در صف ارز ۴۲۰۰ تومانی هستیم و معلوم نیست که چه زمان آن را دریافت خواهیم کرد، در حال حاضر بسیاری از تجار که تعهد مالی به شریک خارجی خود دارند، به دلیل سررسیدن موعد پرداخت، مجبور هستند، دلار را با نرخ دوم تهیه کنند، این درحالی است که ساز و کار قانونی برای این موضوع در نظر گرفته نشده و سرگردانی و آشفتگی بر تجار سایه انداخته است.

رئیس مجمع واردات افزود: از سوی دیگر، تزریق قطره چکانی ارز ۴۲۰۰ تومانی، منجر به ایجاد عطش کاذب و صوری در بازار شده است به طوری که وقتی دسترسی افراد به ارز ۴۲۰۰ تومانی میسر می‌شود، نمی‌توانند عطش خود را کنترل کرده و صرفا به اندازه نیاز و تقاضای واقعی خود بسنده کنند.

ابراهیم جمیلی رئیس اتاق بازرگانی ایران و هند نیز در این باره در گفت‌وگو با میزان اظهار کرد: با توجه به شرایطی که به وجود آمده برخی از تجار ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی را دریافت کردند و برخی هم نتوانستند این ارز را دریافت کنند.

وی افزود: با توجه به تک نرخی شدن ارز با قیمت ۴ هزار و ۲۰۰ تومان واردات نسبت تولید به صرفه شده است و ثبت سفارش در حال حاضر نسبت به سال گذشته دو برابر شده است.

 بازرگانی ایران و هند ادامه داد: این موضوع تقاضا برای ارز را بیشتر کرده است و فشار ارزی را بیشتر می‌کند، بنابراین باید اصلاحاتی در این زمینه صورت گیرد.

بهرام شهریاری نایب رئیس اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری میزان درباره تخصیص ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی به تولیدکنندگان نساجی و پوشاک، اظهار کرد: نمی‌توان به طور دقیق بیان کرد چه تعداد از فعالان این صنعت ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت کردند اما، برخی این ارز را دریافت کرده و کار‌های ثبت سفارش را انجام داده اند.

وی افزود: به دلیل اینکه سامانه نیما به تازگی راه اندازی شده هنوز مشکلاتی وجود دارد که خود بانک‌ها هم سردرگم هستند و برطرف شدن مشکلات زمان بر است.

احمد کیمیایی اسدی نائب رئیس کمیسیون تسهیل کسب و کار اتاق بازرگانی تهران نیز اظهار کرد: در گذشته نقل و انتقالات به صورت آزاد انجام می‌شد و صرافی‌ها این کار را انجام می‌دادند اما، اکنون صرافی‌ها از این نقل و انتقال منع شدند، به همین دلیل حجم تقاضا برای ثبت سفارش کالا‌ها و ماشین آلات وارداتی بسیار بالا رفته است و در این شرایط بسیاری از کسانی که کار واردات انجام نمی‌دادند هم به دلیل استفاده از دلار ۴۲۰۰ تومان وارد این عرصه شدند.

وی افزود: در شرایط فعلی برای استفاده از دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی میزان تقاضا برای ثبت سفارش به شدت بالا رفته است و روند صادرات و واردات را با مشکل روبرو کرده است.

هر چند راه اندازی سامانه نیما دارای مزیایی است اما، با تمام این تفاسیر با توجه به صحبت‌های فعالان اقتصادی این سامانه نیازمند بازنگری است تا کارآیی آن افزایش یابد.