گروه پرگار - رسانه های اجتماعی، همان طور که از نام آن ها پیداست، رسانه هایی فراگیر و اجتماعی هستند که مهمترین ویژگی آنها مونولوگ یا یک طرفه نبودن آنهاست. به عبارتی مخاطب می تواند در برابر مطالب منتشر شده این نوع رسانه ها با لایک کردن و کامنت گذاشتن ابراز وجود کرده و نظر واقعی خود را بدون هیچ محدودیتی بیان نماید.

امروزه بیشتر افراد دوست ندارند صرفاً فقط بشنوند و ببینند؛ تمایل دارند به محتوایی که ملاحظه می کنند، واکنش نشان دهند و احساس خود را به نمایش بگذارند.

رسانه های سنتی چنین قابلیتی را ندارند، یک طرفه هستند و مخاطبین آن ها فقط می بینند و می شنوند و هیچ جایی برای بیان دیدگاهشان تعبیه نشده است. تلویزیون، رادیو، روزنامه و امثالهم از دسته رسانه های سنتی هستند که هرچند فراگیر می باشند، اما به معنای کلمه، اجتماعی نیستند.

البته برخی از بانیان برنامه ها و ناشران در رسانه های سنتی که شبکه های بزرگ تلویزیونی و رادیویی در اختیار دارند، به موازات فعالیت سنتی خود که شامل تولید و پخش برنامه های مختلف می باشد، در رسانه های اجتماعی نیز حضوری فعالی دارند که در واقع مکمل فعالیت سنتی آنهاست.

رسانه‌های اجتماعی را می‌توان در ۷ گروه دسته‌بندی کرد. شبکه‌های اجتماعی، وبلاگ‌ها، ویکی‌ها، پادکست‌ها، فروم‌ها، کامیونیتی‌های محتوایی و میکروبلاگ‌ها، هفت نوع از رسانه‌های اجتماعی محسوب می‌شوند که در زمان حاضر شبکه های اجتماعی، محبوبیت و مخاطبان بیشتری نسبت به سایرین دارند.

کاربران اینترنتی از طریق عضویت در شبکه‌های اجتماعی می‌توانند پروفایل‌ها و صفحات شخصی برای خودشان بسازند. در واقع شبکه‌های اجتماعی از زنجیره‌ به هم پیوسته‌ای از پروفایل‌ها تشکیل شده‌ و اعضا می‌توانند در این محیط با دوستان‌ خود در ارتباط باشند. کاربران می‌توانند دوستان و آشنایان قدیمی‌شان را در شبکه‌های اجتماعی بیابند، دوستان جدیدی پیدا کنند و همچنین دوستان خارج از این فضا را به برای پیوستن به شبکه‌های اجتماعی دعوت کنند.

اشخاص مشهور فراوانی چون بازیگران، ورزشکاران، هنرمندان، سیاسیون و همچنین بسیاری از سازمان های دولتی و غیردولتی به صورت فعال و مستمر در شبکه های اجتماعی حضور دارند و به خوبی متوجه اهمیت آن شده اند.

هر چند حضور برخی از افراد مشهور در رسانه هایی چون اینستاگرام با عواید اقتصادی و معنوی همراه است، اما بسیاری از افراد به دلیل ضریب نفوذ بالای این رسانه ها در جامعه، تصمیم به فعالیت و حضور در آن را دارند. به عنوان مثال سیاسیون و مدیران دستگاه ها با انتشار پست های اینستاگرامی یا توئیت های مختلف، سعی می کنند اولاً گزارشی از کارها و اقدامات خود را به تصویر بکشند و یا دیدگاه های خود را در خصوص موضوعی عنوان کنند و متعاقباً بازخوردهای مخاطبان خود را نیز دریافت نمایند و در ثانی در جریان اخبار، محتوا و جریان هایی که در فضای مجازی شکل می گیرد، قرار گیرند.

لذا از آنجا که بنا به تعریف، انسان موجودی اجتماعی است و نمی تواند از رویدادها و وقایع اجتماع غافل باشد، در عصر جدید پرداختن به رسانه های اجتماعی، امری ضروری به نظر می رسد اما بهتر است به منظور جلوگیری از اتلاف وقت، برای حضور در رسانه های اجتماعی زمان بندی مناسبی اتخاذ شود.

محمدرضا چراغی زرمهری، کارشناس فضای مجازی