گروه سایبان - رایزنی ها برای انتخاب دبیرکل سندیکا وارد مرحله جدیدی شده است و از دعوت شام تا برگزاری دورهمی برای یارگیری های انتخاباتی فضا را سنگین‌تر کرده است خصوصا اینکه ظاهرا در نامه ای به سندیکا نیز 12 تن از مدیران عامل صراحتا از یکی از کاندیدا دفاع کردند.

هفته های گذشته بود که خبری مبنی بر دعوت یکی از روسای کل سابق از مدیران عامل شرکت ها برای شام در رستورانی به عنوان یکی از کاندیدای پیشنهادی داغ شد. پس از این جلسه بود که طیف دیگری از مدیران سندیکا احساس کردند که باید وارد عرصه رایزنی شوند و بر این اساس آقای «الف» از مدیران قدیمی صنعت بیمه جلساتی را با برخی مدیران عامل برگزار کرده است که اتفاقا برخی از ایشان همان افرادی اند که به دعوت کریمی هم پاسخ دادند.

در این میان عدم برگزاری انتخابات دبیرکلی سندیکا صدای حسابرس رسمی این مجموعه را نیز درآورد و به عنوان بند گزارش مالی سال گذشته ابراز شد.

اما دلیل عدم برگزاری انتخابات، از سوی برخی عناصر تغییر اساسنامه عنوان شده است، اساسنامه ای که در موضوع انتخابات دبیر کل تغییر چندانی در آن ایجاد نشده است! و برخی شرایط مدیریتی به آن افزوده شده . این در حالی است که در جلسه روز دوشنبه سندیکا نیز بحث های مفصلی میان مدیران عامل و برخی عناصر سندیکا در خصوص برگزاری انتخابات صورت گرفته و صراحتا 12 تن از مدیران عامل خواستار التزام به مفاد اساسنامه و برگزاری انتخابات بوده اند و ظاهرا در این راستا نامه ای هم به سندیکا در حمایت از محمد کریمی امضا کرده اند.

اما مسئول برگزاری انتخابات سندیکا چه کسی است؟

ماده 14 اساسنامه اذعان دارد که شورای عمومی یکی از افراد صاحب نظر در امور بیمه ای با سابقۀ مدیریتی را برای مدت دوسال به سمت دبیرکل سندیکا انتخاب خواهد نمود و انتخاب مجدد وی بلامانع است.

 در ماده 15 آمده که دبیرکل بالاترین مقام اجرایی سندیکاست و اختیارات وی توسط شورای عمومی تعیین می شود و موظف است :

1- سندیکا را در حدود وظایف مقرر به موجب این اساسنامه و در چارچوب بودجه سالانه و مقرراتی که به تصویب به شورای عمومی می رسد اداره کند.

2- پیش نویس آیین نامه ها و مقررات مربوط به اداره سندیکا را طبق مفاد این اساسنامه تهیه و برای تصویب به شورای عمومی پیشنهاد نماید.

3- بودجه سالانه سندیکا را با نظر خزانه دار تنظیم و تا اول اسفند ماه به شورای عمومی تسلیم نماید.

4- ترازنامه و حساب درآمد و هزینه سالانه سندیکا را که خزانه دار تنظیم نموده یک ماه قبل از تشکیل جلسه شورای عمومی که به منظور تصویب ترازنامه تشکیل می شود برای بازرس ارسال نماید.

 ماده17 اذعان دارد که دبیرکل می تواند یک نفر را که دارای شرایط مذکور در ماده 14 باشد با تصویب شورای عمومی به عنوان قائم مقام انتخاب و با مسئولیت خویش قسمتی از اختیارات خود را به او واگذار نماید. قائم مقام در غیاب دبیرکل انجام وظایف او را به عهده خواهد داشت.

بنابراین با توجه به مفاد اساسنامه به نظر می رسد که دبیر کل و قائم مقام او مسئول پیشنهاد و برگزاری انتخابات به شورای عمومی اند و عدم اجرای ماده 14 اساسنامه از سوی ایشان می تواند به معنای عدم التزام این افراد به قوانین موجود باشد!

اما به همین بهانه نگاهی به دخل و خرج سندیکای بیمه گران خالی از لطف نیست.درآمد سندیکا از محل حق عضویت اعضا در سال مالی گذشته به 6 میلیارد و 285 میلیون تومان رسیده است در حالی که این رقم در سال مالی ماقبل 3 میلیارد و 251 میلیون تومان گزارش شده است. این مجموعه با 14 نفر پرسنل بالغ بر 2 میلیاردو 700 میلیون تومان حقوق پرداخت کرده است و مجموع هزینه های آن به 3.5 میلیارد تومان می رسد.

در این میان علی رغم پایان دوره دو ساله دبیرکل فعلی گزارشی از عملکرد سندیکا در این دو سال منتشر نشده است.

به نظر می رسد که افزایش اختیارات سندیکا در اساسنامه پیشنهادی و قدرت گرفتن این مجموعه در روزهای آینده و همچنین تقویت منابع درآمدی، اشتیاق گروه ها را برای رایزنی افزایش داده است و ملاقات چهره به چهره آقای الف در همین راستا نیز می باشد.

اما باید دید که سندیکای بیمه گران به عنوان نهادی مطالبه گر و فعال می تواند که با تزریق نیروهای تازه نفس از بروکراسی های فعلی عبور کند؟ یا شوق خدمت پس از بازنشستگی باردیگر مانع برنامه ها و راهبردهای جدید خواهد بود؟

صورت های مالی سندیکا در سال گذشته در حالی بررسی و تائید شده است که در بخش هزینه، محدود به هزینه های حقوق و پرسنلی است و کاستی وجود گزارش هیات حاکمه سندیکا به مجمع همواره در این سال ها احساس شده است، گزارشی که در شرکت ها تحت عنوان گزارش هیات مدیره به مجامع ارائه می شود.

در نبود چنین گزارشی معلوم نیست که برنامه ریزان و دست اندرکاران سندیکا در ابتدای سال چه بودجه ای پیش بینی کرده اند، برای تحقق بودجه چه راهبردی داشته اند و چه برنامه هایی را محقق کرده اند. عدم اعلام این برنامه وبودجه سبب شده است که تصور هدایت این نهاد به صورتی که هر چه پیش آید خوش آید در ذهن متبادر شود!

در صورت های مالی تنها یک پروژه تحقیقاتی با پژوهشکده بیمه به امضا رسیده است که در گزارش سال های 1397 و 96 مشترک است و ظاهرا به اتمام هم نرسیده است. اما آیا منابع سندیکا فقط برای این است که حقوق و دستمزد پرداخت شود و با رشد منابع حقوق و دستمزدها افزایش یابد؟

در دو سال اخیر سندیکا با کدام نهاد و سازمان رایزنی داشته و برای توسعه فرهنگ بیمه ای چه کرده است؟ حوادث و فجایع اخیر فرصت مناسبی برای نقش آفرینی سندیکا و محوریت این نهاد برای هماهنگی و هم افزایی شرکت های بیمه بود اما عملکرد این نهاد در این حوادث چه بود؟جز سخنرانی و تقدیر و تشکر!

سندیکای بیمه در اساسنامه فعلی در ماده 12 آورده است که اعضای سندیکا مکلفند تصمیمات شورای عمومی را اجرا نمایند. تخلف از اجرای تصمیمات شورای عمومی از طرف هریک از اعضاء، مشمول تدابیر انضباطی از طرف شورا به شرح زیر است:

الف) تذکر به نماینده عضو متخلف در جلسه شورای عمومی.

ب) اخطار کتبی به عضو متخلف.

ج) اخطار کتبی به عضو متخلف با درج در مجله سندیکا.

د) محرومیت از تمام یا قسمتی از خدمات مشترک سندیکا.

ه) اعلام تخلف به بیمه مرکزی ایران.

تبصره 1 : طرز رسیدگی به تخلفات مذکور در این ماده و نحوه اتخاذ تدابیر انضباطی به موجب دستورالعملی خواهد بود که به تصویب شورای عمومی  می رسد.

تبصره 2 : تصمیمات شورا نبایستی با قوانین و مقررات بیمه و مصوبات شورای عالی بیمه مغایر باشد.

اما در سال های اخیر گزارشی در این زمینه منتشر نشده است و مدیران عامل و دبیرکل سندیکا همواره از اینکه تصمیمات ضمانت اجرایی ندارد ابراز ناخرسندی کرده اند و یکی از دلایل تغییر اساسنامه فعلی همین است. اما پرسش اصلی این است که آیا سندیکا از همین اخطارات محدود ماده 12 استفاده کرده است؟ و آیا در خصوصا انحرافات از تصمیمات از سوی شرکت ها اطلاع رسانی شده است؟

هرچند که در همه این سال ها چارچوب کلی این نهاد معلوم بوده است اما نبودچارت سازمانی در سندیکا و معلوم نبودن ارکان داخلی و وظایف این ارکان و مشخص نبودن افرادی که تصدی این پست ها را برعهده دارند یکی دیگر از گرفتاری های سندیکا است . شاید همین عامل باعث شده که کارکرد افراد مشخص نباشد و همواره دبیرکل به عنوان سیبل انتقادات قرار گیرد، در حالی که سندیکا در چارت فعلی خود قائم مقام نیز دارد و او در این سال ها و با وجود تغییر دبیران کل همواره در حاشیه امن به سر برده است.

از سوی دیگر سمت تشریفاتی بیمه ایران به عنوان رئیس شورای عمومی در حالی که بیشترین منابع درآمدی را برای این نهاد ایجاد کرده نیز جای پرسش است و نقش رئیس شورای عمومی در ایجاد راهبردها و تصمیم گیری ها به نظر می رسد که کلیشه‌ای است .

ماده 23 اساسنامه منابع مالی سندیکا را تشریح کرده است که عبارتند از

 1- حق عضویت اولیه و سالانه اعضای سندیکا.

 2- درآمد ناشی از انجام خدمات مطالعاتی و انتشاراتی که سندیکا برای اعضای خود یا اشخاص ثالث انجام می دهد.

 3-کمک ها و هدایای دریافتی از اعضاء و سایر اشخاص.

اما پرسش اساسی این است که سندیکا در همه این سال ها آیا به سمت درآمد زایی و انجام پروژه های تحقیقاتی پیش رفته است که بتواند ماده 12 را به درستی انجام دهد.

به نظر می رسد که ماده 12 و 23 به عنوان مواد کلیدی اساسنامه اند و در حالی که عنوان می شود منابع درآمدی سندیکا از محل حق عضویت ها است اما در ماده 12 آمده که باید به افرادی که از تصمیمات پیروی نمی کنند تذکر داده شود اما آیا به شرکتی که حق عضویت در سندیکا می دهد و حیات مجموعه به حق عضویت او وابسته است می توان تذکر انظباطی داد؟

بنابراین به نظر می رسد که سندیکا به فردی نیاز دارد که در همه این بخش ها بتواند همگرایی ایجاد کند.