گروه سايبان - پرويز خسرو شاهي قائم مقام بيمه مركزي در جديدترين پيام خود در كانال تلگرامي اش مي نويسد؛ دوشنبه گذشته در نشست تخصصی پول و سرمایه کنفرانس ملی اقتصاد مقاومتی و برجام که در مرکز مطالعات وزارت امورخارجه و با مسوولیت بانک مرکزی برگزار شد گزارشی از مشکلات ناشی از تحریم برای صنعت بیمه کشور و آخرین وضعیت اجرای برجام در این صنعت ارائه دادم که عمده‌ترین نکات آن به قرار زیر است: 

الف)صنعت بیمه کشور از اوایل دهه هشتاد میلادی کم و بیش با مسأله تحریم‌ درگیر بوده است اما از ژوئن سال 2010 تحریم‌ها وارد فاز سخت و نامتعارف خود شد. مهمترین اثر تحریم‌ها بر صنعت بیمه کشور در چهار محور قابل طبقه‌بندی است: 

1)عدم امکان اخذ پوشش‌های اتکائی از خارج و عدم امکان توزیع ریسک و لذا تجمیع خطرها در داخل، 

2)عدم ارائه پوشش‌های بیمه‌ای بخصوص P&I به کشتی‌ها و نفتکش‌های حمل‌کننده کالاها از ایران و یا به مقصد ایران توسط کلوپ‌های معتبر بین‌المللی، 

3)مشکل نقل و انتقال پول برای پرداخت حق بیمه‌ها و دریافت خسارت،

4)و محدودیت در دسترسی به خدمات آموزشی و پژوهشی.

در نتیجه، درصد واگذاری به خارج صنعت بیمه کشور از حدود 25 درصد به زیر یک درصد و تعهدات واگذار شده از حدود 35 میلیارد دلار به حدود 3 میلیارد دلار کاهش یافت. به عبارت دیگر تحریم سبب شد در برابر یک اهرم 700 میلیون دلاری، یک تعهد 800 میلیارد دلاری امکان توزیع در بازارهای بین‌المللی پیدا نکند و در داخل متمرکز شود.

ب)برای مقابله با پیامدهای تحریم‌ها، از یک طرف با ایجاد حساب اتکائی ویژه تحریم، ایجاد ظرفیت مشترک بازار و تشکیل کنسرسیوم‌های بیمه‌ای بخصوص كنسرسيوم اتكايي كشتيراني ج.ا.ا. و شرکت‌های تابعه تحت عنوان P&I ، کنسرسیوم اتکایی P&I نفتکش‌های شرکت ملی نفتکش ایران و کنسرسیوم P&I برای شناورهای خارجی تلاش شد ظرفیت بازار اتکائی کشور در داخل تقویت شود و از سوی دیگر سعی شد بخشی از ریسک‌ها به بازارهای آسیایی و آفریقای و بازارهای خاورمیانه واگذار شود.

ج)پس از برجام، در ارتباط با مسائل و مشکلات پیش‌آمده برای صنعت بیمه شاهد تحولات و گشایش‌های مهمی بصورت زیر بوده‌ایم:

1)مشکل بیمه کشتی‌ها و نفتکش‌ها بطور کامل حل شده و عمده‌ترین کلوپ P&I بین‌المللی(IG) نیز به آنها پوشش بیمه‌ای ارائه می‌کند. در همین ارتباط حدود 75 درصد از شناورهای ناوگان شرکت ملی نفتکش ایران و نزدیک نیمی از ناوگان کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران که در زمان تحریم امکان اخذ پوشش‌‌های بیمه‌ای از مؤسسات بین‌المللی نداشتند موفق به انجام این کار شده‌اند و در مسیرهای بین‌المللی در حال تردد هستند و امکان پهلو‌گرفتن در بندرهای مهم برایشان فراهم شده است. بقیه نفتکش‌ها و کشتی‌ها نیز تدریجاً در حال اخذ پوشش‌های بیمه‌ای مذکور هستند. 

2)بیمه‌گران کشورهای اروپایی از قبیل فرانسه، آلمان و انگلستان و کشورهای شرق آسیا مانند ژاپن، کره جنوبی و هند علاقه زیادی به همکاری با بازار بیمه ایران نشان داده‌اند که مذاکرات در برخی موارد به نتیجه رسیده و در موارد دیگر کماکان ادامه دارد. در همین راستا، در اوایل سال جاری برای برخی از فازهای پارس جنوبی نزد بیمه‌‌گران اتکائی معتبر بازار لندن پوشش اتکائی اخذ شد. همچنین یک شرکت فرانسوی معتبر در یکی از قراردادهای اتکائی ما مشارکت نموده است. بطور کلی از بابت قراردادهای Facultative مشکلی نداریم و در ارتباط با قراردادهای Treaty نیز بحث شرایط احتمالی بازگشت تحریم‌(sanction clause) مطرح است که با توجه به مخالفت بیمه مرکزی، خوشبختانه اخیراً یکی از شرکت‌های عمده فرانسوی آمادگی خود را برای مذاکره جهت حل مشکل اعلام کرده است و انتظار می‌رود که مشکل بزوی برطرف شود. 

3)مشکل نقل و انتقال پول تا حدی برطرف شده و مبادلات پولی در حال انجام است هر چند در نقل و انتقال‌های بزرگ توسط بانک‌های بزرگ، هنوز موانع بطور کامل برطرف نشده است. با گشایش‌های ایجاد شده در زمینه نقل و انتقال‌های پولی، مطالبات بیمه مرکزی از برخی شرکت‌های طرف قرارداد وصول شده و وصول مطالبات از شرکتهای دیگر نیز در دست پیگیری است. 

4)یکی از شرکت‌های معتبر و بزرگ بین‌المللی بیمه در حال مذاکره و ارزیابی جدی برای خرید سهام یکی از شرکتهای بیمه ایرانی و همچنین فعالیت جدی در زمینه بیمه‌های عمر در ایران است.

5)در راستای تحقق سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، تدابیر مقتضی جهت حفاظت از ساز و کارها و ظرفیت‌های ایجاد شده در دوران تحریم و تقویت آن اتخاذ شده است. همچنین بحث قبولی از خارج(صادرات خدمات بیمه‌ای) نیز پیگیری می‌شود. مشکل اصلی در این ارتباط بحث رتبه‌بندی است که بخاطر ریشه آمریکایی غالب موسسات رتبه‌بندی معتبر در این زمینه موانعی وجود دارد. البته این موانع لزوماً مربوط به تحریم‌های اخیر نبوده و در چند دهه اخیر وجود داشته است.