گروه تالار- در دولت یازدهم نگاه بنگاهداری برای بانک ها از سوی مقام های پولی و  بانکی کشور بارها مردود شناخته شده، از سوی دیگر وضعیت بورس در کشورمان حکایت از رونق اقتصادی منطبق با شور و هیجان مقامات اقتصادی کشور در 100 روز اول تشکیل دولت یازدهم ندارد تاجائیکه وزیر اقتصاد برای دومین بار از بانک ها برای رشد شاخص بورس مدد خواسته است. 

حال این پرسش مطرح است که آیا مدد بانک ها برای رونق شاخص نوعی چراغ سبز دولتی برای ادامه بنگاهداری تحت فرمان نظام بانکی محسوب می شود و یا اینکه ورود بانک ها به عنوان کاتالیزوری برای رونق بورس باقی و پایدار خواهد بود. این در حالیست که کارشناسان بر این نکته تاکید دارند که ورود کنونی بانک ها لزوما خروجی را ترسیم می کند که می تواند آسیب جدی تر از شرایط کنونی را برای بازار سرمایه به همراه داشته باشد.

بهروز خدارحمی رئیس کانون نهادهای سرمایه گذاری در گفتگو با ایران و جهان می گوید: پشتیبانی و حمایت بانک ها از این جنس که با تشکیل صندوق در جهت حمایت بازار، سیاست غلطی بود که آزموده شد و تکرار و آزمودن دوباره آن خطای بزرگتری محسوب می شود.

وی ادامه می دهد: در واقع هرگونه دخالت مستقیم توسط نهادهای مالی در حوزه دیگری شاید در کوتاه مدت اثر دارویی داشته باشد اما در بلندمدت، اثر آن مخرب خواهد بود. 

رئیس کانون نهادهای سرمایه گذاری می گوید: باید در نظر داشت که حضور مستقیم و حمایتی بانک ها اگر منفعتی برای بازار داشته باشد، خروجشان آسیب بزرگتری به بازار خواهد زد. اگر این حمایت از طریق درست آن که همانا توسط شرکت های سرمایه گذاری زیرمجموعه بانک هاست، باشد، می تواند روش مناسبی برای حمایت از بازار تلقی شود.

وی با اشاره به سیاست کنترل تورم دولت گفت: سیاست دولت مهار تورم بوده و هست و در نتیجه آن و به نسبت کنترل و کاهش تورم، دیگر شاخصه های اقتصادی را هم تعدیل می کند. وی کاهش نرخ سود سپره های بانکی را مصداق سیاست مذکور عنوان می کند.

خدارحمی اظهار داشت: دولت به دنبال تعادل است، سیاست حمایت مستقیم بانک ها از بازار سرمایه یا تضعیف آن ها از طریق کاهش سود سپرده ها برای سوق نقدینگی از بازار پولی به بازار سرمایه سیاست غلطی است که دولت به دنبال آن نیست. بلکه سیاست اقتصادی دولت تعادل در بازارهای مالی است. گمان من این است که کاهش نرخ سود سپرده ها سیاستی از جنس به تعادل رساندن است.

وی با تاکید بر این مطلب که افراد به میزان ریسکی که می پذیرند در بازارسهام، پاداش اضافه تری نسبت به سود سپرده بانکی به دست می آورند، گفت: منطقا بازدهی در بازار سرمایه که ریسک بیشتری دارد نسبت به بازدهی بدون ریسک بیشتر است، اما اتفاقی که در سال های گذشته شاهد آن بودیم، درست برعکس این موضوع بود بدان معنی که بازدهی بدون ریسک نسبت به بازدهی با ریسک پیشی گرفت که نشان می دهد یکی از زیرساختهای اقتصادی درست عمل نمی کرد و در نهایت سیاست های کنونی اقتصادی دولت نشان می دهد که دولت به دنبال بازگرداندن آرامش و تعادل میان بازارهای مالی است.

وی در خصوص وجود تضاد در درخواست حمایت بانک ها از بازار سرمایه و کاهش بنگاهداری آنها گفت: سیاست کلی درست است و تضادی نیست به شرطی که بانک ها به صورت مستقیم ورود نکرده و از طریق شرکت های سرمایه گذاری و البته با سقف های مشخص و اعلام شده در بازار سهام حاضر شوند. در نهایت بانک ها نباید تجارت اصلی خود که بانکداری است را رها کرده و به بنگاهداری بپردازند.

از سوی دیگر حمیدرضا امیریان نیز در خصوص صحبت های وزیر اقتصاد در خصوص حمایت بانک ها از بورس معتقد است: دوگانگی خاصی در این استراتژی مشهود است. باید در نظر داشت که بورس رفیق خطرناک بانک بوده و در رقابت با آن از تمام تلاش و توان خود استفاده کرده است. 

وی ادامه می دهد: سیاست کاهش بنگاه داری بانک ها در یک سوی این ماجرا قرار دارد. بانک ها در قبال سهامداران خود و مردمی که نقدینگی اشان نزد آنهاست متعهد هستند. کاهش نرخ سود سپرده بانکی نیز یک سوی دیگر این داستان قرار دارد. با این وصف چگونه می توان از بانک ها انتظار داشت در جهت حمایت از بورس، قدم بردارد؟! 

این کارشناس بازار سرمایه افزود: اینکه ورود و حمایت منابع بانکی از بورس و کاهش بنگاهداری و کاهش نرخ سود سپرده های بانکی را بخواهیم، نمایش یک سیاست دوگانه است. 

یادآور می شود که علی طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی، جلسه ای ویژه با مدیران عامل چند بانک بزرگ برگزار کرد و از آنها خواست برای حمایت از بازار سرمایه اقدامات لازم را از طریق شرکت های سرمایه گذاری و شرکت های حاضر در بورس انجام دهند.

این جلسه با حضور مدیران عامل بانک های ملی، صادرات، تجارت، سپه، ملت همچنین محمد فطانت رییس سازمان بورس و اوراق بهادار برگزار شده است. البته در این جلسه ویژه معاونین اقتصادی و بانک و بیمه وزیر اقتصاد نیز حضور داشتند. نهایتا در این جلسه مقرر شد بانک ها اقدامات لازم را برای حمایت از بورس انجام دهند و دارایی های خود را در بازار سهام عرضه کنند.

این گزارش می افزاید: وزیر اقتصاد در این جلسه ویژه مبلغ و یا سقف خاصی را برای تزریق بانک ها به بازار سرمایه مشخص نکرد اما از بانک ها خواست از هر طریق که می توانند به بازار سرمایه کمک کنند. مدیران عامل بانک های مذکور نیز در این جلسه با موافقت برای حمایت از بازار سرمایه اعلام کردند که از طریق شرکت های سرمایه گذاری بانک ها و همچنین شرکت های بانکی حاضر در بورس حمایت های لازم را انجام دهند.