ایران و جهان - بازارسرمایه سال 94 را با چشم انداز خوبی شروع کرد و خبرهای مثبت بین المللی، واکنش مثبت  بازار سرمایه را به همراه داشت اما ریسک هایی پیش روی بازار سرمایه در سال جدید هست که همواره آن را تهدید می کند.

به گزارش ایران و جهان، ریسک‌های بازار سرمایه در سال 94 را بهروز خدارحمی، رییس کانون نهادهای سرمایه گذاری در سه گزینه تشریح می کند. به گفته وی مهمترین و بزرگترین ریسک سال 94 ورود سرمایه گذاران آماتور و غیرحرفه ای در بازار سرمایه است.

رئیس کانون نهادهای سرمایه گذاری در گفتگو با ایران و جهان، با قابل تامل دانستن این ریسک ابراز داشت: سرمایه گذارانی که به دلیل جذاب نبودن بازارهای رقیب، سرمایه خود را نگه داشته بودند و در شرایط رونق کنونی، وارد بازار سرمایه شده اند. سرمایه گذار آماتور 4درصدهای مثبت این روزها، را به تمام روزهای ماه تعمیم میدهد.

خدارحمی افزود: ورود هیجانی بازار سرمایه به رونق کنونی که متاثر از اخبار مثبت در عرصه بین المللی شکل گرفته، فرصتی برای آموزش بازیگران تازه وارد را از بین برد گرچه باید در نظر داشت که ورود سرمایه‌گذاران جدید به بازار سرمایه نکته مثبت و مهمی است اما نگرانی از آنجایی شروع می شود که بازار سرمایه که از نوسان های مثبت و منفی تشکیل شده، نتواند تمام پیش بینی های این گروه را فراهم کند و در شرایط اصلاح بازار، تصمیمات این گروه بیشترین آسیب را به بازار سرمایه می زند.

دکتر خدارحمی در ادامه به ریسک های دیگر بازار سرمایه در سال جدید هم پرداخت وگفت: اما این تعمیم دادن شرایط هیجانی مثبت به آماتورها خلاصه نمی شود بلکه در سطح تصمیم گیران و تصمیم سازان نیز دیده می شود. در زمانی که تصویر اشتباه و هیجانی به مسئولین تصمیم گیر می دهیم و اگر درک درستی از روند بورس نداشته باشند، تصمیمات و مصوبات آن ها ریسک سیستماتیک را به بازار سرمایه القا می کند.

رئیس کانون نهادهای سرمایه گذاری رشد قیمت سهامی که تاثیری از تصمیمات جدید در عرصه بین المللی نمی بینند عنوان کرد و به ایران و جهان گفت: تردیدی نیست که جهت حرکت ما در عرصه بین المللی مثبت است اما باید در نظر داشت این تصمیمات با تحلیل های مختلف فرصت جذاب تری را برای بخشی از سهام و صنایع فراهم می آورد اما بخشی دیگر از سهام و صنایع حتی خط مماسی با تصمیمات جدید ندارند. نگرانی اینجاست که رشد بدون دلیل قیمت این سهام، همگام با کل بازار، اصطلاحا قیمت سهام آن ها را ارزش ذاتی اشان افزونتر می سازد و ما در برخی از زوایای بازار سرمایه شاهد شکل گیری حباب خواهیم بود.

دکتر فرشید پورشهابی مدرس دانشگاه نیز سه سناریو را در شرایط کنونی برای بازار سرمایه ترسیم می کند. وی در گفتگو با ایران و جهان گفت: بازار سرمایه در سال 1394 با توجه به بیانیه مشترک گروه 5+1 و ایران در زمینه فعالیت های هسته ای با سه سناریو کلی رو به رو است که ابهام مربوط به دست یابی به توافق هسته ای در تیر ماه در این تقسیم بندی نقش اصلی را داراست.

وی ادامه داد: سناریو اول دستیابی به توافق هسته ای و رفع تحریم های اقتصادی است، سناریو دوم عدم دستیابی به توافق هسته ای و حفظ شرایط موجود مبتنی بر توافق ژنو و سناریو سوم شکست مذاکرات هسته ای و تشدید تحریم ها بر اقتصاد ایران است. سایر عوامل اثر گذار بر بازار سرمایه در سال 1394 که می تواند سناریو های مختلف را تحت تأثیر قرار دهند، وضعیت عوامل موثر بر بازار سرمایه در سال 1394 است. در رابطه با قیمت نفت خام با توجه به تعدیل های صورت گرفته در قیمت سهام شرکت های تأثیر پذیر و انتظار افزایش قیمت نفت خام در نیمه دوم سال جاری انتظار بر آن است که قیمت نفت خام متغیری باشد که اثر منفی خود را بر بازار گذاشته است و ریسک جدیدی را به بازار تحمیل نمی کند.

این کارشناس ارشد بازار در ادامه افزود: در رابطه با تقویت دلار در بازارهای جهانی نیز انتظار بر آن است که در سال 1394 با ثبات نسبی در وضعیت آن رو به رو باشیم. در مورد ابهامات مربوط به نرخ خوراک پتروشیمی ها و طرح کیفی سازی پالایشگاه ها و عوارض آن ها نیز با بازگشایی نمادهای پالایشی و تعیین تکلیف نرخ خوراک پتروشیمی ها دولت سعی بر آن دارد که در سال 1394 ابهامات فوق در رابطه با این صنایع وجود نداشته باشد. با توجه به سیاست های اقتصادی تثبیتی دولت و کنترل تورم، زمینه کاهش نرخ سود بانکی فراهم شده است که در صورت شکل گیری سناریو اول این موضوع رخ خواهد داد. در سناریو دوم شاهد حفظ نرخ بهره موجود در اقتصاد خواهیم بود، اما در صورت شکل گیری سناریو سوم شاهد افزایش نرخ بهره جهت جلوگیری از حملات سفته بازی در اقتصاد خواهیم بود.

پورشهابی در تشریح سناریو اول به ایران و جهان گفت: در سناریو اول انتظار می رود که با برداشته شدن تحریم های اقتصادی و کاهش نرخ بهره رکود حاکم بر اقتصاد ایران کاهش یابد و زمینه استفاده از ظرفیت های بیکار اقتصاد در کشور فراهم شود که در این صورت صنایع حمل و نقل، بانک ها و صنعت خودرو تأثیر بیشتری را نسبت به برداشته شدن تحریم ها خواهند پذیرفت. وی ابراز داشت: در صورت شکل گیری سناریو دوم انتظار می رود که در سال 1394 خروج از رکود حاکم بر اقتصاد با سرعت پایینی صورت گیرد و در سناریو سوم انتظار می رود که رکود حاکم بر اقتصاد در سال جاری نیز ادامه یابد. بازار سرمایه نیز با تأثیر پذیری مستقیم از وضعیت اقتصاد با شکل گیری سناریو اول با رونق نسبی رو به رو خواهد شد و با توجه به قرار گرفتن قیمت سهام شرکت ها در سطوح پایین امکان بازدهی بالاتر از بازار پول را برای این بازار فراهم خواهد کرد.

پورشهابی تصریح کرد: در صورت شکل گیری سناریو دوم انتظار می رود که بازار سرمایه در کوتاه مدت بازدهی مناسبی را به همراه نداشته باشد و در صورت کنترل نرخ دلار توسط دولت، همچنان بازار پول در سال 1394 نیز بالاترین بازدهی را برای سرمایه گذاران به همراه داشته باشد. در رابطه با سناریو سوم نیز انتظار می رود که در صورت شکل گیری این سناریو با کنترل نرخ ارز، بازار پول بیشترین بازدهی را نصیب سرمایه گذاران کند و در صورت عدم امکان کنترل آن توسط دولت شاهد بازدهی بالای بازارهای ارز و طلا در کشور خواهیم بود. نکته قابل توجه آنکه با توجه به صف های هیجانی شکل گرفته پس از بیانیه مشترک 5+1 و ایران و افزایش قیمت سهام در بازار در صورت شکل گیری سناریو سوم در تیر ماه شاهد افت شدید در بازار خواهیم بود که البته احتمال آن کم است اما بایستی تمامی سناریو ها مد نظر سرمایه گذاران باشد.

این مدرس دانشگاه در خصوص وضعیت کنونی بازار گفت: در رابطه با وضعیت بازار در روزهای آتی با توجه به دستیابی به راه حل های مورد قبول دو طرف در مورد مسائل موجود در برنامه هسته ای ایران و خوش بینی نسبت به دست یابی به توافق کلی در تیر ماه انتظار می رود که بازار همراه با فشار تقاضا ناشی از انتظارات خوش بینانه سهام داران همراه باشد. این وضعیت چند روز ادامه یافته و با افزایش قیمت عرضه ها افزایش یافته و تقاضا کاهش خواهد یافت و بازار به تعادل خواهد رسید. پس از خالی شدن هیجانات شکل گرفته و افزایش قیمت سهام شرکت ها به سطوح مقاومتی در سقف های قیمتی شاهد اصلاح قیمتی در بازار بوده و مسیر شرکت های دارای بازدهی بالاتر از شرکت های دارای بازدهی پایین جدا خواهد شد. با توجه به آنکه اکثر شرکت ها بودجه های خود را به صورت محتاطانه ارائه داد اند، شرکت هایی که پتانسیل بالاتری نسبت به سایر شرکت ها نسبت به تعدیل مثبت درآمدهای خود داشته باشند، با استقبال بیشتری رو به رو خواهند بود. در این زمینه سرمایه گذاران نباید در صف های خرید هر سهمی وارد شوند که منجر به زیان آنها خواهد شد و تنها سهام دارای وضعیت بنیادی مناسب را جهت سرمایه گذاری انتخاب کنند.

پورشهابی به بررسی فرضیه عدم دستیابی به توافق اشاره کرده و گفت: در صورت عدم دستیابی به توافق کلی و شکل گیری سناریو دوم بازار سرمایه با انتظارات بدبینانه سرمایه گذاران منفی خواهد شد و شاهد شکل گیری صف های هیجانی فروش و بازدهی منفی بیش از 10درصد در بازار سرمایه طی روزهای اول خواهیم بود و پس از آن بازار به تعادل خواهد رسید، اما رکود بر بازار حاکم خواهد شد. در صورت شکست کلی مذاکرات و شکل گیری سناریو سوم که بعید به نظر می رسد بازار سرمایه با فشار عرضه رو به رو خواهد شد و به روند فرسایشی نزولی وارد خواهد شد که منجر به خروج سرمایه ها از بازار سرمایه کشور خواهد شد.

پورشهابی در توصیه به سرمایه گذاران ابراز داشت: با توجه به اخبار مذاکرات و اطلاعات موجود بیشترین احتمال مربوط به سناریو های اول و دوم در مذاکرات هسته ای بوده و احتمال رخ دادن سناریو سوم بسیار ضعیف است که در نتیجه آن با توجه به پایین بودن قیمت سهام شرکت ها در بازار سرمایه نگهداری و خرید سهام شرکت های دارای وضعیت بنیادی مناسب خصوصا شرکت های تأثیر پذیر از برداشته شدن تحریم ها برای افراد ریسک‌پذیر و سپرده گذاری در بانک ها تا مشخص شدن نتیجه نهایی مذاکرات هسته ای برای افراد ریسک گریز پیشنهاد می شود. در مجموع انتظار می رود که در صورت ادامه روند فعلی در مذاکرات هسته ای بازدهی بازار سرمایه در سال 1394 بیش از بازدهی سایر بازارها از جمله بازار پول باشد.