ایران و جهان- در میان بیم و امیدهای بسیاری که در حواشی بازار سرمایه است،  کمبود نقدینگی از یک سو و فرار آن از سوی دیگر، بازار سرمایه را تحت الشعاع قرار داده است. روند کاهش های بورس به سال گذشته بازمی گردد به طوریکه به راحتی می توان تا چندی دیگر، مراسم یکسالگی کاهش ها را برگزار کرد. این نماگر اقتصادی در سال گذشته به رقم های رویایی 89 و 90 هزار واحد هم رسید. اما پس از تداوم ریزش ها امروز درمرز 71هزار واحدی قرار دارد.

در شرایط کنونی برخی سهامداران که متحمل زیان های هنگفتی شده اند، خروج از بازار را ترجیح داده اند، برخی نیز سرمایه گذاری در اوراق مشارکت را انتخاب کرده اند و در نهایت برخی دیگر که تصمیم به ماندن و خرید و فروش تک سهم ها برای جبران زیان گرفته اند.

از سه ضلعی بورس، کارگزاران و شرکت ها، کدامیک می‌توانند به نوعی پاسخ چرایی ترس نقدینگی از بازارسرمایه را بدهد. کاهش های مداوم بازار سرمایه، اعتماد سرمایه گذاران را نشانه رفته به گونه ای که برخی سرمایه گذاران خروج از بازار سرمایه را به هر قیمتی ترجیح می دهند. به باور کارشناسان، در شرایط کنونی بازار سرمایه، فضایی برای فرار نقدینگی است به گونه ای که سرمایه گذاران برای نجات آنچه از سرمایه اشان باقی مانده، به هیجان منفی بازار دامن می زنند.

به راستی جایگاه امن نقدینگی در کدامیک از بازارهای مالی است؟! فارغ از اینکه ترس در ذات سرمایه است، کدامیک از بازارها می تواند مامنی برای رشد فزاینده نقدینگی معرفی شود! به گفته فعالان بازار در شرایط کنونی نقدینگی از بازار سرمایه می ترسد چراکه سرنوشت سهامداران و زیان های سنگینی که متحمل شده اند، سهامدار و سرمایه اش را از ورود به این بازار بازمی دارد. بررسی عملکرد سه ضلعی بورس، کارگزاران و شرکت ها می تواند عامل جذب یا دفع نقدینگی را نشان دهد.

فراموش نکنیم که به تازگی بسته سیاست خروج غیرتورمی از رکود تدوین شد و نقش بازار سرمایه به عنوان پایگاهی برای تامین مالی فعالیت بنگاه های اقتصادی در بسته قابل توجه بود، یکی از فعالین بازار می گوید: در شرایطی که بازار سرمایه نتوانسته نارضایتی و بی اعتمادی سرمایه گذاران را پاسخ دهد، چگونه می تواند نقش مهمی را در بسته سیاستی مذکور، عهده دار است، به سرانجام برساند؟!

طیب نیا وزیر اقتصاد دولت یازدهم می گوید: با ساختارهای اقتصادی ناسالم که از قبل در اقتصاد وجود داشت، تورم سنگین و رکود و همزمانی این پدیده ها شرایط خاصی را برای مردم از منظر تورم و بیکاری و رکود ایجاد کرده بود. وزیر امور اقتصادی و دارایی ضمن اشاره به نوسانات سال های قبل بازار ارز، طلا و مسکن، گفت: دولت در شرایط زمام امور را به دست گرفت که سخت ترین وضعیت اقتصادی کشور طی سال های بعد و قبل از انقلاب را داشتیم زیرا سال هایی داشته ایم که تورم بالا بوده یا رکود شدید، اما ترکیب این دو مورد شرایط را بسیار بدتر کرده بود. طیب نیا با بیان اینکه همزمانی رکود و تورم اتخاذ سیاست مناسب را نیز با مشکل مواجه کرده بود، زمانی که این دو پدیده شوم با هم ترکیب می شوند، استفاده از سیاست ها با پیچیدگی های خاصی همراه می شود که می تواند مشکلات را تشدید کند؛ شاید به همین خاطر بود که مقام معظم رهبری، امسال را سال اقتصاد با عزم ملی و مدیریت جهادی نامگذاری کرده اند. استفاده از این تعبیر و وا�?ه مدیریت جهادی حاکی از این است که در شرایط بسیار سختی قرار قرار داریم که خروج از این شرایط تنها با همفکری و همکاری تمام قوای حاکمه و مشارکت مردم امکان پذیر است.

با این وصف کارشناسان بازار سرمایه معتقدند اصلی‌ترین علت ریزش شاخص عدم شفافیت آینده شرکت‌ها در مورد درآمدها و هزینه‌های آنها است و همین عامل سردرگمی منجر به کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران شده است و بی‌اعتمادی که بوجود آمده موجب نزولی شدن پیاپی شاخص بازار و افت آن شده است.

بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار سرمایه معتقدند، افت شاخص بازار بورس اوراق بهادار در ماه های گذشته تا اندازه ی بسیار زیادی طبیعی و نشان دهنده ی بازگشت بازار از شاخص های تصنعی به واقعی است. البته نکته قابل توجه این است که شاخص نمی تواند معیار درستی برای پی بردن به بهبود وضع بورس باشد چرا که در بازارهای منفی و با وجود ریزش شاخص نیز می توان سهم های مناسب را در اختیار گرفته و سود کسب کرد.