مریم کائید - پس از بحث خرید الحاقیه های شخص ثالث که از سوی بیمه مرکزی ج.ا.ایران به عنوان نهاد ناظر بر شرکتهای بیمه بازرگانی و شرکت های بیمه مکررا مورد تاکید قرار گرفت به این فکر افتادم که چرا برای دریافت الحاقیه بیمه نامه ها باید سفرهای درون شهری داشت و بعضا به واحد صدور مراجعه کرد و حتی مراجعه به نزدیک ترین نمایندگی امکان پذیر نیست؟ اطلاعات بیمه نامه و دارنده آن و اتومبیل که در سامانه شرکت های بیمه به ثبت رسیده است بنابراین به چه دلیل عملیات خرید الحاقیه برای بیمه شخص ثالث با پرداخت اینترنتی میسر نیست تا در وقت و هزینه مشتریانی که پول نقد می دهند و کاغذ تعهد خریداری می کنند صرفه جویی شود!

مرور نقش ای تی در صنعت بیمه نشان می دهد که یکی از بخش های ضعیف و ضربه پذیر این صنعت ای تی است. در حالی که سال ها به فکر افزایش ضریب نفوذ بیمه و رواج بیمه های عمر و زندگی بودیم که در این بخش هم دست آورد قابل توجهی نداریم،حتی به تقویت ای تی در شرکت های بیمه توجه نکرده ایم. نرم افزارهای متعدد شرکت های بیمه که بصورت جزیره ای و در محیط های گوناگون برنامه ریزی شده و بعضا اطلاعات کاملی را از کل رشته ها و حجم فعالیت به مدیران شرکت ارائه نمی کند،از معضلاتی است که نظارت در این بخش را با مشکلاتی مواجه کرده است . چون نهاد ناظر نمی تواند در لحظه به تمام اطلاعات مورد نیاز خود که بر اساس قانون اجازه دسترسی به آنها را دارد، دسترسی داشته باشد. هر چند که امروزه در دنیا خرید بیمه نامه های مسافرتی بعضا از طریق دستگاه های خودپرداز امکان پذیر است و شرکت های بیمه خدمات خود را مبتنی بر موبایل نیز ارائه می دهند اتصال جزیره های اطلاعاتی بیمه ای در کشور ما سال ها وقت می برد.

نرم افزار موبایل، بزرگترین شرکت بیمه ای کشور تنها امکان استعلام آخرین قسط وصول شده از بیمه نامه عمر، امکان استعلام آخرین سررسید قسط بیمه نامه عمر، امکان استعلام مبلغ ارزش بازخریدی بیمه نامه عمر، امکان استعلام مجموع جرایم دیرکرد اقساط بیمه نامه عمر، امکان استعلام هویت بیمه نامه عمر را دارد و تنها شش نمانیده این شرکت امکان صدور بیمه نامه الکترونیکی را دارند. این در حالی است که در تماس با نمایندگی رایان سایپا

(9909)،چکاد آسایش(3031)،مهر فاخته(3011) مشخص شد که این نمایندگان قادر به فروش بیمه نامه الکترونیکی نیستند و اطلاعات مندرج در سایت بیمه ایران از صحت کافی برخوردار نیست. این نمایندگان از صدور بیمه نامه الکترونیکی اظهار بی اطلاعی کردند و تنها یکی از آنها به این توضیحات اکتفا کرد که بیمه ایران برای نمایندگان پرفروش این طرح را به صورت پایلوت راه اندازی کرده که هنوز هم اجرایی نشده است . حال آنکه بزرگترین شرکت بیمه ای کشور در این زمینه نه تنها توانمند نیست بلکه مشتریان را گمراه هم می کند.

به هر حال ای تی در صنعت بیمه بسیار جوان و تا تکامل آن نیاز به برنامه، بودجه، توجه می باشد. شاید دلیل این ادعا راه اندازی سامانه سنهاب به عنوان یک سمانه زیر ساختی از سال 1390 باشد . خدمات الکترونیک صنعت بیمه در سایت بیمه مرکزی در قالب استعلام بيمه نامه(سنهاب)،سامانه ثبت اطلاعات، نظارت و اطلاع رساني شبكه فروش،سيستم الكترونيك ارسال بردرو(وي�?ه شركت هاي بيمه )،سامانه يكپارچه رسيدگي به شكايات بيمه گذاران ،سيستم استعلام بيمه خودرو(وي�?ه نمايندگان و شعب)،سامانه آمار و اطلاعات صنعت بيمه،سيستم استعلام بيمه خودرو(شخص ثالث و بدنه) و سامانه آموزش الكترونيكي _سيستم مديريت يادگيري تعریف شده است .

به گزارش ایران و جهان ، سامانه نظارت و هدايت الكترونيكي بيمه (سنهاب) که در ابتدا به منظور بهبود وضعيت آمار و اطلاعات شركتهاي بيمه و سهولت دسترسي اطلاعات عملكردي صنعت براي ارائه به دستگاه هاي نظارتي و وزارت امور اقتصادي و دارايي تعريف شد در هنگام طراحي و پياده سازي سيستم، با رويكردي جامع نگرانه به آن پرداخته شد و هدف وسيع تر تجميع اطلاعات و فراهم آوردن امكان نظارت و هدايت شركتهاي بيمه و صنعت بيمه مدنظر قرارگرفت. طراحي و توليد سامانه از دي ماه سال ۱۳۹۰ در دستور كار واحد فاواي بيمه مركزي قرار گرفت و هم اكنون بخش هاي مهم و اصلي آن طراحي و به بهره برداري رسيده است. 

هر چند که این سامانه اهدافی همچون انجام تكاليف قانوني ساز براي تهيه سامانه جامع نظارتي،سهولت دسترسي به آمار و اطلاعات عملكردي شركتهاي بيمه به منظور اشراف اطلاعاتي به صنعت بيمه ،امكان ارائه سرويس هاي ارزش افزوده به بيمه گذاران ،ارائه سرويس هاي ارزش افزوده به شركت هاي بيمه،تمركز اطلاعات مهم و اساسي صنعت بيمه در بيمه مركزي و ارائه گزارش ها و داده هاي مورد نياز به وزارت امور اقتصادي و دارايي و ميسر کردن تغذيه اطلاعاتي سامانه يكپارچه اطلاعات اقتصادي كشور با داده هاي صنعت بيمه را دنبال می کند اما به صورت کامل به بهره برداری نرسیده و بخش های مختلف آن نیازمند تکمیل است .

اهداف درون سازماني این سامانه نیز بیشتر حذف تبادل كاغذي اطلاعات بين شركتهاي بيمه وبيمه مركزي،مكانيزه نمودن فرايند صدور صورتحساب هاي اتكايي ،مكانيزه نمودن فرايند هاي اتكايي اجباري ،مكانيزه نمودن فرايند هاي اتكايي اختياري و ايجاد كد منحصر بفرد براي هر بيمه نامه، الحاقيه، پرونده خسارتي و خسارت پرداخت شده در سطح صنعت بيمه را دنبال می کند.

اما صنعت بیمه برای متشکل سازی اطلاعات به بیش از این ها نیاز دارد . پیاده سازی core insurance به مفهوم آنچه در بانک ها رایج است جای پیشرفت و تکامل زیادی دارد و لازم است توسط بیمه مرکزی استاندارد و چارچوب ها تعریف و مشخص شود . بدون شک در این مسیر از بیمه مرکزی انتظار می رود که به عنوان نهاد ناظر از رویکردهای سنتی خود فاصله گرفته و با استانداردهای روز دنیا تطابق یابد .

دیتا سنتر سامانه سنهاب در حالی در ساختمان جدید بیمه مرکزی تکمیل می شود که هنوز مرکز پشتیبانی برای آن طراحی نشده است .

در حالی که اطلاعات صنعت بیمه به صورت جزیره ای و با تکیه بر نرم افزارهای مختلف در شرکت ها نگه داری می شود اما توجه به این نکته که صحت و دقت اطلاعات وارد شده در سامانه سنهاب تا چه اندازه می تواند در برنامه ریزی آینده صنعت بیمه تاثیر گذار باشد و تهیه فایل پشتیبان از اطلاعات و داده های مهم سیستم سنهاب در یک مرکز داده پشتیبان از اهمیت وی�?ه ای برخوردار است. همچنین ذکر این نکته ضروری است که در حال حاضر نیز اطلاعات شرکت های بیمه در بخش های محدودی به این سامانه وارد می شود و استقرار کامل آن نیاز به طراحی و راه اندازی تمامی رشته های بیمه ای است و به روزهای کاری بیشتری نیاز دارد .

بیمه مرکزی همواره در سال های گذشته از رویکرد های سنتی و غیر حرفه ای مدیران خود رنج برده است. آنچه امروز در قابل دستاوردهای ای تی در این صنعت شاهدیم هر چند با استانداردهای روز دنیا فاصله دارد اما شروعی است که با تقویت آن می توان به دست آوردهای اینده امیدوار بود. شاید شاکله پیاده سازی ای تی در صنعت بیمه با تقلبات و تخلفات بیمه ای پایه گذاری شد تقلباتی که به دلیل پراکندگی های اطلاعاتی به وجود آمد.

با تقویت و توجه به بخش فن آوری اطلاعات بیمه مرکزی، می توان استرات�?ی و برنامه های کلان در حوزه فاوا برای شرکتهای بیمه ترسیم نمود. با وجود زیر ساخت های ارتباطی و مخابراتی و بهره گیری از آن می توان در بخش خدمات بیمه ای اطلاعات را بصورت لحظه ای و با سرعت بالا جابجا نمود. اگر نرم افزارهای جامع بیمه ای بصورت یکپارچه در شرکت های بیمه پیاده سازی شود، جابجایی اطلاعات و تمرکز آن در شرکت بیمه و ارسال اطلاعات مورد نیاز بیمه مرکزی راحت تر انجام خواهد شد و براحتی می توان با وجود داده های اطلاعاتی قوی از رشته های بیمه و مشتریان این صنعت، داده کاوی، تحلیل های آماری، تهیه گزارش های مختلف، بررسی ریسک، توانگری مالی شرکت ها و ... انجام داد .